نقاط دردناک و خونریزی مالیاتی
۱. سرگیجه در معافیت ماده ۹: مصرفی یا سرمایهای؟
طبق بند ۹ ماده ۹ قانون دائمی ارزش افزوده، «انواع دارو، واکسن و لوازم مصرفی درمانی» معاف هستند. اما کلمه کلیدی «مصرفی» است!
تفسیر خطرناک: بسیاری از فروشندگان تصور میکنند «یونیت دندانپزشکی»، «دستگاه لیزر» یا «دستگاه اکو» هم چون درمانی هستند، معافاند. اشتباه محض است! اینها کالای سرمایهای محسوب شده و مشمول ۱۰٪ مالیات بر ارزش افزوده هستند. فقط اقلامی مثل نخ بخیه، ایمپلنت (در شرایط خاص)، سرنگ و … ممکن است معاف باشند. عدم دریافت ۱۰٪ روی دستگاههای گرانقیمت، جریمهای معادل قیمت خود دستگاه برایتان میتراشد!
۲. تطبیق مرگبار: سامانه انبار IMED vs سامانه مودیان
فروشندگان تجهیزات پزشکی موظفند ورود و خروج کالا را در سامانه اداره تجهیزات پزشکی (IMED) ثبت کنند.
چالش: اگر شما در سامانه IMED خروج کالا (فروش به دکتر X) را ثبت کنید اما در سامانه مودیان مالیاتی فاکتور صادر نکنید (یا به نام شخص دیگری بزنید)، سیستمهای دادهکاوی (Data Mining) مالیاتی فوراً این تناقض را به عنوان «کتمان درآمد» شناسایی میکنند. دیتای IMED اکنون یکی از منابع اصلی رسیدگی مالیاتی است.
استراتژی دفاعی: مدل درآمدی هیبریدی (فروش + خدمات)
فروش یک دستگاه MRI یا یونیت دندانپزشکی فقط «فروش کالا» نیست؛ شامل نصب، آموزش و گارانتی هم میشود.
تکنیک: قرارداد خود را تفکیک کنید.
۱. فاکتور فروش کالا: با شناسه کالای مشخص و ارزش افزوده ۱۰٪.
۲. قرارداد خدمات نگهداری (Maintenance) و نصب: این بخش «خدمات» است. اگرچه این هم مشمول ارزش افزوده است، اما در صورتهای مالی، حاشیه سود خدمات با بازرگانی متفاوت است. جدا کردن این دو به شما اجازه میدهد در برابر ضریبهای اینتاکد بازرگانی (که روی کل گردش اعمال میشود) دفاع کنید و بگویید بخشی از این ورودیها بابت «دستمزد فنی» بوده که هزینهی خرید کالا ندارد.
چکلیست اتاق عمل مالیاتی
-
🧾
فاکتور رسمی برای پزشکان: برخلاف مشتریان عادی، پزشکان و کلینیکها التماس میکنند که به آنها فاکتور رسمی بدهید! چرا؟ چون آنها برای کاهش مالیات خودشان نیاز دارند خرید تجهیزات را به عنوان «هزینه استهلاکپذیر» ثبت کنند. پس نترسید و فاکتور رسمی صادر کنید؛ مشتری شما (پزشک) با کمال میل کد ملی/شناسه ملی میدهد. -
📦
کالای امانی (Consignment): در تجهیزات پزشکی (مثل ایمپلنت و پلاتین)، رایج است که کالا به صورت امانی در بیمارستان میماند و پس از مصرف فاکتور میشود. خطر: اگر انبارگردانی پایان سال مالیاتی با موجودی واقعی (که بخشی از آن در بیمارستان است) نخواند، جریمه میشوید. حتماً «صورتجلسه کالای امانی نزد مشتری» داشته باشید. -
🛂
ارز نیمایی: اگر تجهیزات را با ارز ترجیحی یا نیمایی وارد کردهاید، سازمان حمایت از مصرفکننده و تعزیرات روی قیمت فروش شما حساس هستند. مالیات هم دقیقاً چک میکند که آیا قیمت فروش شما با حاشیه سود مجاز (Cost Plus) همخوانی دارد یا گرانفروشی کردهاید (که سود بادآورده محسوب میشود).