مالیات با تناژ بالا

در صنف قطعات سنگین، گردش مالی میلیاردی عادی است. اما چگونه از تله‌ی «فاکتورهای صوری» و «کتمان درآمد» در فروش‌های عمده به شرکت‌های حمل‌ونقل جان سالم به در ببریم؟

چالش‌های سنگین‌وزن

۱. مینِ خنثی نشده: شرکت‌های کاغذی (کدفروشی)

بزرگترین آفت بازار لوازم یدکی سنگین، خرید از واردکنندگانی است که فاکتور رسمی می‌دهند اما شرکتشان صوری (Paper Company) است.

سناریوی خطرناک: شما یک موتور کامل اسکانیا به قیمت ۵۰۰ میلیون تومان می‌خرید. فروشنده فاکتور رسمی می‌دهد و شما ۹٪ ارزش افزوده را پرداخت می‌کنید و در سامانه ۱۶۹ رد می‌کنید. سال بعد، اداره مالیات می‌گوید: «فروشنده شما در لیست سیاه است».

نتیجه فاجعه‌بار: هم ۵۰۰ میلیون هزینه خرید شما رد می‌شود (سود کاذب شناسایی می‌شود) و هم ۴۵ میلیون اعتبار ارزش افزوده‌ای که گرفته بودید باطل شده و جریمه سنگین می‌شوید.

راهکار دفاعی: قبل از هر واریزی سنگین، «گواهی ارزش افزوده» و وضعیت «مؤدی» را در سایت EVAT و لیست سیاه سازمان چک کنید و حتماً پول را به حساب **شرکت** واریز کنید، نه حساب شخصی مدیرعامل.

۲. دوگانگی مشتریان: راننده vs شرکت

مشتریان شما دو دسته‌اند: رانندگان خودمالک (که فاکتور رسمی و ارزش افزوده نمی‌خواهند) و شرکت‌های حمل‌ونقل/پیمانکاری (که فاکتور رسمی واجب دارند).

چالش: اگر قطعه‌ای را رسمی خریده باشید (با VAT) اما به راننده‌ای بفروشید که فاکتور نمی‌خواهد، زنجیره ارزش افزوده قطع می‌شود. انباشت اعتبار مالیاتی در حساب شما یا صدور فاکتور به نام «خریدار نامشخص» در مبالغ بالا، حساسیت‌برانگیز است.

استراتژی: تفکیک کامل موجودی. کالای دارای زنجیره رسمی باید ترجیحاً به شرکت‌ها فروخته شود. برای فروش به رانندگان (مصرف‌کننده نهایی)، حتماً کد ملی آن‌ها را دریافت و در صورتحساب الکترونیکی نوع ۲ (بدون اعتبار ارزش افزوده برای خریدار) ثبت کنید.

استراتژی قطعات استوک و تعمیری (Rebuilt)

در بازار سنگین، فروش قطعات «بازسازی شده» (مانند صفحه کلاچ کوبیده شده، دینام تعمیر شده) رایج است.

نکته حیاتی: اگر شما قطعه‌ای را تعمیر می‌کنید و می‌فروشید، ماهیت کار شما ترکیبی از «خدمات» و «فروش» است.

اگر کل مبلغ را به عنوان «فروش کالا» ثبت کنید، سود کمتری برایتان در نظر می‌گیرند (ضریب فروش کالا). اما اگر ممیز متوجه شود که کارگاه تعمیرات دارید و این قطعه حاصل تعمیرات است، ممکن است کل مبلغ را «درآمد خدمات» تلقی کند که ضریب مالیاتی بسیار بالاتری دارد.

راه حل: اگر واحد تعمیرات در پشت فروشگاه دارید، حتماً اینتاکد «تراشکاری و خدمات فنی» را جدا کنید و فاکتور قطعات مصرفی (لوازم یدکی) را جدا از اجرت تعمیرات صادر کنید.

چک‌لیست قبل از استارت

• 📜
  بارنامه‌ها را دور نریزید: برخلاف سواری، قطعات سنگین با باربری ارسال می‌شوند. بارنامه‌ها بهترین مدرک برای اثبات «هزینه حمل» به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی هستند. ممیزین روی هزینه حمل‌های بالا بدون بارنامه حساس هستند.
• 📦
  انبارگردانی حجمی: قطعات سنگین (مثل اکسل و اتاق) جای زیادی می‌گیرند. اگر در سامانه انبار تعداد زیادی قطعه بزرگ دارید اما فضای انبارتان ۱۲ متر است، ممیز بلافاصله می‌فهمد که یا فاکتور صوری خریده‌اید یا انبار مخفی دارید (کتمان). تناسب متراژ انبار با موجودی دفتری را حفظ کنید.
• ♻️
  مدیریت داغی (Core Charge): در بسیاری از فروش‌ها (مثل باتری یا برخی قطعات گیربکس)، قطعه کهنه از مشتری گرفته می‌شود. این «داغی» دارای ارزش مالی است. باید برای فروش داغی‌ها به کارخانه‌های ذوب فلزات، فاکتور «فروش ضایعات» صادر کنید تا ورودی‌های نقد به حساب بانکی توجیه شود.