به گزارش خبرآنلاین روزنامه اطلاعات نوشت:یکی از اصول اساسی نظام مالیاتی مدرن، ایجاد رابطه‌ای دوطرفه و سالم بین مالیات‌دهنده و مالیات‌گیرنده است. سیستم‌های پیشرفته مالیاتی نه تنها مالیات را جمع‌آوری می‌کنند، بلکه با ارائه مشوق‌های هدفمند و بازپرداخت‌های قانونی، تولید و فعالیت اقتصادی را نیز تقویت می‌کنند.
مصداق روشن این رویکرد، آموزش و هدایت دستفروشان و کسب‌وکارهای خُرد است. در یک سیستم مدرن، فروشنده کنار خیابان می‌آموزد که برای فعال‌سازی صندوق فروش خود، باید تراکنش‌ها را از مسیر برنامه فروش اداره مالیات ثبت کند. تنها با این روش، گردش قانونی پول ممکن می‌شود و مالیات‌دهنده از مزایای بازپرداخت مابه‌التفاوت مالیاتی و مشوق‌های قانونی بهره‌مند می‌شود.
این مکانیسم، جلوگیری از شکل‌گیری جامعه دوگانه حاکم و محکوم و افزایش عدالت اجتماعی را تضمین می‌کند و شناسایی درآمدهای غیرقانونی و قاچاق را ممکن می‌سازد.
نکته مهم دیگر این است که نظام مالیاتی نوین، عملاً می‌تواند به جای ده‌ها سازمان نظارتی و کنترلی دیگر، عملکرد موفق و واقعی اقتصادی را تضمین کند.
در چنین سیستمی، گران‌فروشی دیگر صرفه اقتصادی ندارد، قاچاق و عرضه خارج از شبکه بی‌معنی می‌شود و احتکار کالا قابل‌تحقق نیست، زیرا تمام ورود و خروج کالا و پول در سیستم مالیاتی ثبت و شفاف است. مالیات‌دهنده به طور طبیعی مجبور به رعایت قوانین و کاهش قیمت می‌شود و دیگر نیازی به کنترل‌های مکرر قیمت یا بازرسی‌های فیزیکی گسترده نیست. این ویژگی نظام مالیاتی هوشمند، هزینه‌های نظارت و کنترل دولتی را به شدت کاهش داده و کارایی اقتصاد را افزایش می‌دهد.
در اقتصادهای توسعه‌یافته مانند ژاپن و آ لمان، هرگونه حمایت مالی یا اعتبار دولتی مشروط به رعایت دقیق قوانین مالیاتی است و بانک‌ها نیز تنها به فعالیت اصلی خود محدود می‌شوند. این سازوکار، تولید رقابتی را تقویت و گران‌فروشی و تورم را کاهش می‌دهد و فساد و پول‌شویی را به حداقل می‌رساند.
در ایران، ضعف شفافیت و انبوه معافیت‌های گسترده باعث شده بخش قابل توجهی از اقتصاد رسمی و غیررسمی از مسیر قانونی خارج شود. این ناکارآمدی‌ها سهم مستقیمی در افزایش تورم، کاهش رقابت‌پذیری تولید و بی‌انضباطی اقتصادی دارند.
بررسی‌ها پژوهشی نشان می‌دهد حدود یک‌سوم نابسامانی‌های اقتصادی و تورم ناشی از ناکارآمدی نظام مالیاتی است.
نظام مالیاتی کارآمد و هوشمند، علاوه بر تأمین منابع مالی دولت، عدالت اقتصادی، شفافیت، رقابت سالم و کاهش فساد را تضمین می‌کند.
ایران با ظرفیت‌های انسانی و منابع طبیعی گسترده، به دلیل ضعف و ناکارآمدی ساختار مالیاتی، با تورم بالا، بی‌انضباطی اقتصادی و کاهش رقابت‌پذیری تولید مواجه است.
تجربه کشورهای توسعه‌یافته نشان می‌دهد که شفافیت، حسابرسی دقیق، حمایت متقابل مالیات‌دهنده و مالیات‌گیرنده، و ثبت سیستماتیک تمام جریان‌های اقتصادی، کلید موفقیت است. ایجاد یک نظام مالیاتی دقیق و هوشمند، جریان قانونی پول، تولید رقابتی، کنترل تورم و توسعه پایدار را تضمین می‌کند و می‌تواند بسیاری از مشکلات ساختاری اقتصاد ایران را حل کند.
21302
منبع