آیا از جرایم سامانه مودیان و پایانه های فروشگاهی مطلع هستید؟

جرایم سامانه مودیان به عنوان ضمانت اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و همچنین ثبت نام و انجام تکالیف سامانه مودیان از سوی سازمان مالیاتی در نظر گرفته شده است. از آنجا که این جرایم بر اساس حجم فروش مشمولین محاسبه می‌شود، می‌تواند کاهش بسیار زیادی در سود مجموعه ایجاد نماید. در این مطلب آموزش مالیات قصد داریم در مورد جرایم مالیاتی سامانه مودیان و پایانه های فروشگاهی و شرایط بخشودگی جرایم سامانه مودیان بر اساس مستندات قانونی با شما سخن بگوییم.

اگر شما هم جزء مشمولین سامانه مودیان هستید، نکاتی که در این مطلب به آنها اشاره شده است، حتما برای شما راهگشا خواهد بود.

طبقه بندی انواع جرایم سامانه مودیان مالیاتی

قانون گذار در مواد قانونی 22 تا 25 قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان به معرفی جرایم سامانه مودیان پرداخته است. بر این اساس جرایم این سامانه به شرح زیر طبقه بندی می‌شوند:

• جریمه عدم عضویت در سامانه مودیان
• جریمه عدم صدور صورتحساب الکترونیکی
• جریمه عدم ارائه صورتحساب چاپی به خریدار
• جریمه عدم اعلام شماره حسابهای بانکی فعالیت اقتصادی
• جریمه عدم اعلام تعطیلی واحد کسبی و یا تغییر ماهیت یا محل فعالیت
• جریمه ایجاد اختلال و یا تقلب در نظام مالیاتی
• جریمه عدم اجرای تکالیف مالیاتی مشمولین

جریمه عدم عضویت در سامانه مودیان

بر اساس بند ب ماده 22 قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، در صورتی که مشمولین از عضویت در سامانه مودیان مالیاتی خودداری نمایند، مشمول جرایم زیر خواهند شد:

• معادل 10% مجموع مبلغ فروش انجام‌ شده یا 20 میلیون ریال، هر یک که بیشتر باشد
• محرومیت از اعمال معافیت‌های مالیاتی، نرخ صفر و مشوقهای موضوع ق.م.م (از جمله معافیت ماده 101) در همان سال مالی

همچنین بر اساس این ماده قانونی، تخلفاتی نظیر

• عدم استفاده از پایانه فروشگاهی
• عدم استفاده از حافظه مالیاتی
• استفاده از حافظه مالیاتی متعلق به سایر مودیان
• واگذاری حافظه مالیاتی خود به دیگران

نیز مشمول جرایم فوق خواهند بود.

جریمه عدم صدور صورتحساب الکترونیکی

یکی از مهم‌ترین تکالیف مشمولین سامانه مودیان، صدور صورتحساب الکترونیکی است. بر این اساس در صورتی که مشمولین از صدور صورتحساب خودداری نمایند، به استناد بند الف ماده 22 جریمه سامانه مودیان برای متخلفان عبارت است از 10% مجموع مبلغ فروش انجام‌ شده بدون صدور صورتحساب الکترونیکی یا بیست میلیون ریال، هر کدام که بیشتر باشد.

جریمه عدم ارائه صورتحساب چاپی به خریدار

در صورتی که مودیان مشمول سامانه مودیان، از تحویل صورتحساب چاپی به خریدار خودداری نمایند و یا صورتحساب را حذف یا مخدوش نمایند، مشمول جریمه‌ای معادل 2% مبلغ صورتحساب‌های مذکور یا معادل بیست میلیون ریال (هر یک که بیشتر باشد) خواهند شد. (بند ت ماده 22 قانون پایانه فروشگاهی و سامانه مودیان)

جریمه عدم اعلام شماره حسابهای بانکی فعالیت اقتصادی

یکی از تخلفات مربوط به سامانه مودیان (بند پ ماده 22)، عدم اعلام شماره حساب (حسابهای) بانکی واحد اقتصادی است که گردش مالی فعالیت اقتصادی از طریق آن (آنها) انجام می‌‌شود؛ در این صورت، مودی مشمول جرایم زیر خواهد شد:

• معادل 10% مجموع مبلغ فروش انجام شده از طریق آن حساب (حسابها) یا بیست میلیون ریال، هر یک که بیشتر باشد
• محرومیت از اعمال معافیت‌های مالیاتی، نرخ صفر و مشوقهای موضوع قانون مالیات مستقیم در همان سال مالی

جریمه عدم اعلام تعطیلی واحد کسبی و یا تغییر ماهیت یا محل فعالیت

بر اساس بند ث ماده 22 قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، مودیانی که یکی از تخلفات زیر را انجام دهند:

• مودیانی که نسبت به اطلاع رسانی در خصوص عدم امکان صدور صورتحساب الکترونیکی (به دلیل نقص فنی یا حادثه) به سازمان مالیاتی و یا شرکت معتمد، در مهلت مقرر (پایان روز اداری بعد) اقدام ننمایند (ماده 12 قانون پایانه فروشگاهی و سامانه مودیان)
• مودیانی که نسبت به درج متوقف شدن بهره‌برداری از پایانه فروشگاهی به طور موقت یا دائم (به دلیل توقف فعالیت و یا انحلال کسب و کار) در سامانه مودیان ظرف مدت 10 روز اقدام ننمایند (ماده 13 قانون پایانه فروشگاهی و سامانه مودیان)
• مودیانی که نسبت به اطلاع رسانی در خصوص تغییر شغل یا محل فعالیت، تغییر مالکیت یا اجاره واحد کسب و کار خود در سامانه مودیان ظرف 10 روز اقدام ننمایند (ماده 14 قانون پایانه فروشگاهی و سامانه مودیان)

مشمول جریمه‌ای معادل 1% مبلغ فروش‌ گزارش ‌نشده یا معادل ده میلیون ریال، هر یک که بیشتر باشد، خواهند شد.

جریمه ایجاد اختلال و یا تقلب در نظام مالیاتی

گاهی برخی سودجویان با هدف تقلب یا اخلال در نظام مالیاتی کشور، اقدام به تولید، عرضه یا استفاده از تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری و پایانه‌های فروشگاهی معیوب یا تجهیزات معیوب کننده می‌کنند، یا پایانه فروشگاهی خود یا دیگران را تخریب می‌نمایند، جرایم متعلق به این افراد که مطابق ماده 23 قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان جزء جرایم سامانه مودیان محسوب می‌شود، عبارتند از:

• جبران ضرر و زیان
• اعمال یک یا چند مورد از مجازاتهای تعزیری درجه شش قانون مجازات اسلامی به غیر از حبس حسب مورد

قانون گذار در تبصره‌های این ماده قانونی برای متخلفانی که بیش از 3 بار این جرم را تکرار نمایند، مجازات‌های تعزیری درجه پنج قانون مجازات اسلامی به غیر از حبس را در نظر گرفته است؛ همچنین در صورتی که جرم به صورت گروهی و سازمان‌یافته انجام شده باشد، موجب مجازات‌های تعزیری درجه چهار قانون مجازات اسلامی به غیر از حبس، حسب مورد می‌شود.

در PDF زیر می‌توانید مجازاتهای درجه یک تا درجه هشت قانون مجازاتهای اسلامی را مشاهده نمایید.

جریمه عدم اجرای تکالیف مالیاتی مشمولین

مطابق ماده 24 قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، در صورتی که مشمولین این سامانه، نسبت به اجرای تکالیف موضوع ماده 2 این قانون (عضویت در سامانه مودیان و تهیه پایانه فروشگاهی و صدور صورتحساب الکترونیکی (حسب مورد)) کوتاهی نمایند، به شرح زیر با آنها برخورد خواهد شد:

• اعلام مراتب تخلف به مرجع صادر کننده مجوز فعالیت واحد متخلف (از سوی سازمان مالیاتی)
• ارسال اخطار کتبی برای واحد متخلف ظرف مدت یک هفته

چنانچه واحد مذکور ظرف مدت 10 روز از تاریخ دریافت اخطار، نسبت به عضویت در سامانه مودیان اقدام نکند، واحد صنفی به شرح زیر توسط نیروی انتظامی و در مورد کسب و کارهای مجازی، توسط کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه، تعطیل یا مسدود خواهد شد:

• برای بار اول به مدت 2 هفته
• برای بار دوم از 2 تا 6 ماه با اعلام مرجع صدور مجوز

همچنین لازم است بدانید در صورتی که پس از گذشت 15 روز، مرجع صادرکننده مجوز تعطیلی واحد متخلف را به نیروی انتظامی یا کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه ابلاغ نکند، سازمان موظف است راسا تعطیلی واحد متخلف را به نیروی انتظامی یا کارگروه مذکور ابلاغ کند. در این صورت، مرجع صادرکننده مجوز، با متخلف در پرداخت مالیات و جریمه‌ها مسئولیت تضامنی خواهد داشت.

تعطیلی کارگاه و ابطال مجوز در انتظار مودیان متخلف

1- تعطیلی کسب و کار در صورت تداوم تخلف:

در صورت تداوم تخلف واحد کسب و کار پس از گذشت یک سال، مجوز فعالیت واحد متخلف توسط مرجع صادرکننده مجوز ابطال خواهد شد.

2- انسداد درگاهها و پایانه های پرداخت مودی متخلف

بانک مرکزی موظف است درگاهها و پایانه های پرداخت واحد متخلف را در زمان تعطیلی یا تعلیق فعالیت آن واحد، مسدود کند.

بخشودگی جرایم سامانه مودیان

به استناد ماده 22 قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، جرایم سامانه مودیان قابل بخشودگی است؛ اما این بخشودگی کل جرایم را در بر نمی‌گیرد. بر اساس تبصره‌ 2 این ماده قانونی، سازمان نمی‌تواند بیشتر از 50% جریمه‌‌های موضوع این ماده را مطابق ماده 191 ق.م.م مورد بخشودگی قرار دهد.

استثنا در بخشودگی جرایم سامانه مودیان

گاهی به دلایلی مودی قادر به انجام تکالیف خود نیست. در چنین مواردی به استناد ماده 9 قانون تسهیل تکالیف مودیان جهت اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان مصوب 1402/08/23، جرایم سامانه مودیان قابل بخشودگی است.

چنانچه عدم انجام تکالیف موضوع این قانون، خارج از اختیار مودی باشد، سازمان مکلف است جرایم موضوع این ماده را مورد بخشودگی قرار دهد.