مالیات عیدی یکی از انواع مالیاتهای مستقیم است که کارفرما موظف است همانند مالیات بر حقوق، از عیدی کارگران کسر و به حساب سازمان مالیاتی واریز نماید. از آنجا که بسیاری از مشمولین قانون کار، از تعلق مالیات بر عیدی بی‌اطلاع هستند، در این مقاله آموزش مالیات قصد داریم در مورد جزئیات مالیات عیدی و سنوات با شما سخن بگوییم. همراه ما بمانید.
! نکته
مالیات عیدی بر اساس عیدی و پاداش پایان سال 1401 محاسبه و دریافت میشود؛ اما از آنجا که این پرداختی منتهی به نوروز سال 1402 است، مالیات عیدی سال 1401، در بیان عمومی به اشتباه با عنوان مالیات عیدی سال 1402 شناخته میشود. اما از آنجا که جستجو پیرامون عیدی و پاداش پایان سال 1401، بیشتر با عبارت مالیات عیدی سال 1402 انجام میشود، ما در این مطلب از این عبارت استفاده نموده‌ایم.
آیا عیدی و پاداش پایان سال مشمول مالیات است؟
مطابق ماده واحده قانون مربوط به تعیین عیدی و پاداش سالانه کارگران شاغل در کارگاههای مشمول قانون کار مصوب سال 1370، کارفرما موظف است به هر یک از کارگران خود به نسبت یک سال کارکرد معادل 60 روز آخرین مزد روزانه، به عنوان عیدی و پاداش پایان سال پرداخت نماید. همچنین مبلغ پرداختی از این بابت به هر یک از کارگران نباید از معادل 90 روز حداقل مزد روزانه قانونی تجاوز کند.
شاید عده‌ای عیدی پایان سال را نیز، همانند پایان خدمت (موضوع بند 5 ماده 91 ق.م.م) معاف از مالیات بدانند؛ اما باید بدانید که قانون گذار با تعیین سقف معافیت مالیاتی برای عیدی یا پاداش پایان سال (موضوع بند 10 ماده 91 ق.م.م) بخشی از این دریافتی را مشمول مالیات معرفی نموده است.
میزان مالیات عیدی 1402 چقدر است؟
بر اساس بند 2 بخشنامه معافیت سالانه حقوق به شماره 200/1401/3 مورخ 1401/2/28، عیدی پایان سال پس از کسر معافیت‌های مقرر قانونی از جمله معافیت موضوع بند 10 ماده 91 قانون مالیاتهای مستقیم، طبق مقررات ماده 85 ق.م.م مشمول مالیات است.
بنابر ماده 85 ق.م.م، نرخ مالیات بر عیدی کارکنان دولتی و غیردولتی، به ازای مبالغ مازاد بر مبلغ مذکور در ماده 84 این قانون و تا 7 برابر آن مشمول مالیات سالانه 10% و نسبت به مازاد آن 20% است.
معافیت مالیات عیدی سال 1402
مطابق بند 10 ماده 91 ق.م.م، عيدی سالانه يا پاداش آخر سال جمعا معادل يک دوازدهم ميزان معافيت مالياتی موضوع ماده 84 ق.م.م از پرداخت مالیات معاف است. از آنجا که در قانون بودجه سال 1401، مبلغ معافیت موضوع ماده 84 ق.م.م معادل 672,000,000 ريال عنوان شده است، به این ترتیب میزان معافیت مالیات عیدی سال 1402 به شرح زیر است:
| سقف معافیت مالیات بر عیدی | 56,000,000 = 12 ÷ 672,000,000 |
به عبارت دیگر، در مورد عیدی پایان سال 1401، تنها 56,000,000 ريال از مبلغ عیدی از پرداخت مالیات معاف است؛ الباقی عیدی دریافتی مشمول پرداخت مالیات است.
توصیه میشود بخوانید: احکام مالیاتی قانون بودجه
مالیات پاداش پایان سال 1401 چگونه محاسبه میشود؟
بر اساس آنچه تا کنون گفته شد، نحوه محاسبه مالیات عیدی 1402 نیز همانند مالیات بر حقوق، به میزان عیدی دریافتی بستگی دارد؛ اما به طور کلی می‌توان جدول زیر را برای محاسبه مالیات پاداش پایان سال 1401 در نظر گرفت:
| حداقل عیدی دریافتی (ريال) | حداکثر عیدی دریافتی (ريال) | نسبت به مازاد (ريال) | نرخ محاسبه مالیات |
| 1 | 56,000,000 | – | 0 |
| 56,000,001 | 448,000,000 | 56,000,000 | 10% |
| 448,000,001 | بیش از 448,000,000 | 448,000,000 | 20% |
شاید این موضوع متناقض با سقف عیدی پرداختی به کارگران (معادل 90 روز حداقل مزد روزانه قانونی) موضوع ماده واحده قانون مربوط به تعیین عیدی و پاداش سالانه کارگران شاغل در کارگاههای مشمول قانون کار مصوب سال 1370، به نظر برسد؛ اما ذکر این نکته ضروری است که مطابق تبصره 2 این ماده واحده، در کارگاههایی که مطابق رویه جاری کارگاه، مبالغ پرداختی بابت عیدی بیش از مبالغ مطرح شده برای حداقل و حداکثر عیدی این قانون است، عرف کارگاه معتبر خواهد بود.
خوب است بدانید:
پرداخت مبالغی بیش از حداکثر عیدی تعیین شده به کارگران، مستلزم ارائه مستنداتی در خصوص رعایت رویه کارگاه است. در صورتی که کارفرما چنین مستنداتی در اختیار نداشته باشد، اضافه مبالغ پرداختی بابت عیدی، جزء هزینه‌های قابل قبول مالیاتی (موضوع مواد 147 و 148 ق.م.م) نخواهد بود.
فرمول محاسبه مالیات عیدی
فرمول محاسبه مالیات عیدی بر اساس نرخ ماده 85 ق.م.م به صورت زیر است:
| میزان عیدی دریافتی | فرمول محاسبه مالیات عیدی |
| مازاد بر مبلغ معافیت ماهیانه مالیات حقوق (موضوع ماده 84 ق.م.م) و تا 7 برابر آن | 10% × (معافیت ماهانه مالیات حقوق – میزان عیدی دریافتی) |
| بیش از 7 برابر مبلغ معافیت ماهیانه مالیات حقوق (موضوع ماده 84 ق.م.م) | 20% × (معافیت ماهانه مالیات حقوق – میزان عیدی دریافتی) |
نحوه محاسبه تجمیعی مالیات حقوق و عیدی
یکی از روش‌های متداول محاسبه مالیات عیدی توسط برخی حسابداران، روش تجمیع کل دریافتی‌های فرد و محاسبه مالیات بر اساس مجموع دریافتی‌ها (با احتساب عیدی پایان سال) است. اما از آنجا که در سال جاری مالیات حقوق (با نرخ ماده 85 ق.م.م) و مالیات عیدی (با نرخ ماده 84 ق.م.م (بر اساس جز 5 بند الف تبصره 12 قانون بودجه سال 1401)) با دو نرخ متفاوت محاسبه می‌شوند، استفاده از این روش توصیه نمی‌شود.
مسئولیت پرداخت مالیات عیدی بر عهده کیست؟
بر اساس ماده 86 ق.م.م، پرداخت‌کنندگان حقوق هنگام هر پرداخت یا تخصیص آن مکلفند مالیات متعلق را طبق مقررات ماده 85 ق.م.م محاسبه، کسر و به حساب سازمان مالیاتی پرداخت نمایند. تخلف از پرداخت مالیات عیدی، منجر به تعلق جریمه برای کارفرما خواهد شد.
به عبارت دیگر، مالیات عیدی را کارگر می‌پردازد، اما وظیفه کسر و پرداخت این مالیات بر عهده کارفرما است.
نحوه ارسال مالیات عیدی
مالیات عیدی همانند ارسال لیست مالیات حقوق به سازمان مالیاتی گزارش و پرداخت میشود:
- روش آنلاین (از طریق سامانه مالیات حقوق)
- روش آفلاین (از طریق نرم افزار salary)
نحوه ارسال مالیات عیدی در سامانه
برای گزارش مالیات عیدی در سامانه و به صورت آنلاین باید مراحل زیر را طی نمایید:
- ورود به سامانه “عملیات الکترونیکی مالیاتی” و انتخاب گزینه “فهرست مالیات حقوق الکترونیکی”
- ورود به سامانه جدید تسلیم لیست حقوق کارکنان با کمک نام کاربری و رمز عبور
- انتخاب گزینه “فهرست حقوق جدید”
- تکمیل اطلاعات حقوق و دستمزد و عیدی هر یک از کارگران به صورت تفکیکی
به این ترتیب با تکمیل فیلدهای “عیدی و مزایای پایان سال” و “کسر میشود: معافیت بند 10 ماده 91 ق.م.م”، مبلغ مالیات عیدی به صورت خودکار محاسبه میشود.
نحوه ارسال مالیات عیدی در نرم افزار
برای گزارش مالیات عیدی به صورت آفلاین در نرم افزار salary باید مراحل زیر را طی نمایید:
- تعریف لیست حقوق
- تعریف خلاصه لیست حقوق
- ورود به قسمت اطلاعات لیست
- انتخاب فرد حقوق بگیر
- تکمیل اطلاعات مربوط به عیدی در تب “عیدی و مزایای پایان سال”
میزان مالیات حق سنوات 1402 چقدر است؟
بر اساس بند 5 ماده 91 ق.م.م، حق سنوات از پرداخت مالیات معاف است. در حقیقت مطابق این بند از ماده 91 ق.م.م موارد زیر از پرداخت مالیات معاف هستند:
- حقوق بازنشستگی و وظیفه و مستمری و پایان خدمت
- خسارت اخراج
- باز خرید خدمت
- وظیفه یا مستمری پرداختی به وراث
- حق سنوات
- حقوق ایام مرخصی استفاده نشده
کلام آخر
مالیات عیدی یکی از انواع مالیاتهای مستقیم قابل پرداخت برای حقوق بگیران است؛ اما بسیاری از حقوق بگیران و حتی گاهی کارفرمایان از آن بی‌اطلاع هستند. از این رو در این نوشته جزئیات این مالیات را به ویژه برای سال 1401 مطرح نمودیم. اما پرداخت مالیات حقوق تنها یکی از وظایف کارفرمایان است که عدم انجام صحیح آن منجر به تعلق جرایم سنگینی خواهد شد. از این رو توصیه ما به کلیه کارفرمایان استفاده از آموزش جامع مالیات برای آگاهی و انجام هر چه دقیق‌تر تکالیف مالیاتی است.
پکیج آموزش مالیات
همین امروز اقدام نمایید.