شماره دادنامه: 140231390003146377

تاریخ تنظیم : 1402/12/01

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای بهمن زبردست

طرف شکایت: سازمان امور مالیاتی کشور

موضوع شکایت و خواسته: ابطال عبارت «به استثناء انواع شیرهای طعم دار» از ستون توضیحات ردیف 4-8 صفحه 9 فهرست عناوین کالاها و خدمات معاف از بخشنامه شماره 1833-1390/02/11 معاون مالیات بر ارزش افزوده سازمان امور مالیاتی کشور

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال عبارت «به استثناء انواع شیرهای طعم دار» از ستون توضیحات ردیف 4-8 صفحه 9 فهرست عناوین کالاها و خدمات معاف از بخشنامه شماره 1833-1390/02/11 معاون مالیات بر ارزش افزوده سازمان امور مالیاتی کشور را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که :

به موجب بند 4 ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1387 ، عرضه و واردات شیر، علی الاطلاق و بدون قید و شرط، از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف شده و این معافیت مطلق، عینا در جزء 1-5 قسمت 5 بند (الف) ماده 9 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400 نیز ذکر شده است از آنجا که مطلق بودن این معافیت در جزء 1-5 قسمت 5 بند (الف) ماده 9 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400، مبنای صدور رأی شماره دادنامه 140109970905812707-1401/11/18 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری قرار گرفته است و منطقا نمی توان ادعا کرد که معافیت شیر در جزء 1-5 قسمت 5 بند (الف) ماده 9 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400 به صورت مطلق اما در بند 4 ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1387 مشروط به غیر طعم دار بودن شیر بوده، پس روشن است که قانونگذار از ابتدا این معافیت را به صورت مطلق وضع نموده و اخذ مالیات بر ارزش افزوده از مصرف کنندگان انواع شیر طعم دار توسط سازمان امور مالیاتی، از اساس غیر قانونی و باعث تضییع حقوق قانونی این مصرف کنندگان بوده است. لذا با توجه به این تضییع حقوق مصرف کننندگان و با اتخاذ ملاک از رأی مذکور درخواست ابطال از زمان صدور عبارت «به استثناء انواع شیرهای طعم دار» را از ستون توضیحات ردیف 4-8 صفحه 9 فهرست عناوین کالاها و خدمات معاف ابلاغ شده به موجب بخشنامه شماره 1833-1390/02/11 معاون مالیات بر ارزش افزوده سازمان امور مالیاتی کشور به دلیل مغایرت با این رأی و نیز مغایرت با بند 4 ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1387 که قانون حاکم در زمان صدور مقرره مورد شکایت بوده همچنین خروج از حدود اختیارت قانونی از حیث تضییق دامنه شمول حکم مقنن دارم. »

متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:

«فهرست عناوین کالا ها وخدمات مندرج در ماده (12) قانون مالیات بر ارزش افزوده

شماره: 1833-1390/02/11

007-1390- ماده 12 قانون- الف

مخاطبین- روسای محترم امور مالیاتی شهر و استان تهران

مدیران کل محترم امور مالیات بر ارزش افزوده شهر و استان تهران

مدیر کل محترم مودیان بزرگ

مدیران کل محترم امور مالیاتی استان ها

موضوع: فهرست عناوین کالا ها وخدمات مندرج در ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده

فهرست عناوین کالاها و خدمات معاف موضوع ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده همراه با کد HS جهت اطلاع و اقدام لازم به پیوست ارسال می گردد..

شایان ذکر است چنانچه در خصوص سایر کالاها و خدماتی که در فهرست مذکور درج نگردیده سوالاتی در رابطه با معافیت آنها مطرح باشد، کماکان می بایستی پس از کسب نظر دفتر امور فنی، حقوقی، اعتراضات این معاونت اقدام گردد.

ضمنا فهرست مزبور که جایگزین فهرست قبلی که به پیوست بخشنامه شماره 31091 مورخ 1388/12/26 ارسال شده است می باشد.معاون مالیات بر ارزش افزوده

ردیف      نوع کالا و خدمات              توضیحات               شماره تعرفه گمرک

4-8    شیر  شیر به استثنا انواع شیرهای طعم دار    کلیه ردیف های فرعی 0401 فقط شیر

علی رغم ارسال و ابلاغ نسخه دوم دادخواست و ضمائم آن به طرف شکایت تا زمان رسیدگی به پرونده پاسخی واصل نگردید.

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1402/12/1 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.

رای هیات عمومی

با عنایت به اینکه قانونگذار بر اساس بند 4 ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1387 و جزء 1-5 بند 5 از قسمت (الف) ماده 9 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1400 عرضه و واردات شیر را به صورت علی الاطلاق مشمول معافیت قرار داده و اوصاف شیر و موارد مشابه آن از قبیل پنیر و ماست در ماهیت آنها تغییری ایجاد نمی کند تا آن را با لحاظ خواص استفاده از این محصولات در حوزه سلامت که دلیل اصلی اعطای معافیت به این موارد است از شمول معافیت خارج نماید و همچنین با توجه به اینکه بر مبنای دادنامه های شماره 935 مورخ 1401/5/25 ، شماره 2707 مورخ 1401/11/18 و شماره 1263 مورخ 14092/7/12 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری (تاریخ صحیح رای 1263 مورخ 1401/07/12 می باشد) مقررات متضمن ایجاد محدودیت در اعمال معافیت مزبور ابطال شده است، لذا عبارت «به استثناء انواع شیرهای طعم دار» از ستون توضیحات ردیف 4-8 صفحه 9 فهرست عناوین کالاها و خدمات معاف (ابلاغ شده به موجب بخشنامه شماره 1833 مورخ 1390/2/11 معاون مالیات بر ارزش افزوده سازمان امور مالیاتی کشور) که در مقام محدود نمودن معافیت مطلق شیر در قانون مالیات بر ارزش افزوده تصویب شده، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار است و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می شود. با اعمال ماده 13 قانون دیوان عدالت اداری و تسری اثر ابطال مقرره مورد شکایت به زمان تصویب آن موافقت نشد. این رأی بر اساس ماده 93 قانون دیوان عدالت اداری (اصلاحی مصوب 1402/2/10) در رسیدگی و تصمیم گیری مراجع قضایی و اداری معتبر و ملاک عمل است.

حکمتعلی مظفری

رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری