Ctrl/Cmd + P را برای چاپ فشار دهید
یا به صورت PDF ذخیره کنید

با توجه به مفاد دادنامه شماره 140109970905810997 مورخ 1401/06/01 هیات عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع ابطال اطلاق نظریه اکثریت شورای عالی مالیاتی در رای شماره 42-201 مورخ 1398/12/13 و با عنایت به مواد 6، 7، 9 و 10 آیین ­نامه فصل دوم و ماده 3 آیین­ نامه فصل چهارم قانون عملیات بانکی بدون ربا (بهره) مصوب 1362/06/08 با اصلاحات و الحاقات بعدی موارد زیر را مقرر می ­دارد:


بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در حسن اجرای سیاست­ های پولی و اعتباری و حفظ ارزش پول، با تصویب شورای پول و اعتبار و به جهت جلوگیری از پرداخت سود خارج از ضابطه و در چارچوب فلسفه وظایف حاکمیتی نسبت به تعیین حداقل و حداکثر سود علی­ الحساب پرداختی بانک ­ها به سپرده­ های مدت­ دار در امور پولی و بانکی دخالت و نظارت می ­کند و همچنین مطابق حکم ماده 147 قانون مالیات­ های مستقیم، پذیرش هزینه­ ها در حساب مالیاتی با رعایت نصاب ­های مقرر امکان پذیر بوده و به استناد بند 1 ماده 148 قانون مالیات ­های مستقیم علی­ الحساب سود پرداختی به سپرده­ گذاران توسط بانک­ ها و موسسات اعتباری مجاز، جزء هزینه ­های قابل پذیرش مالیاتی محسوب می­ گردد. بعلاوه مطابق بند الف ماده 10 و مواد 13 و 37 قانون پولی و بانکی و قوانین و مقررات مربوطه، مصوبات شورای پول و اعتبار و دستورهای بانک مرکزی راجع به حداقل و حداکثر سهم سود بانک ­ها و موسسات اعتباری، جنبه آمره داشته و نرخ و سود تعیین شده توسط شورای یادشده برای کلیه بانک ­ها و موسسات اعتباری لازم ‌الرعایه است. بنا به مراتب مذکور، سود علی الحساب پرداختی بانک­ ها و موسسات اعتباری بر اساس ماده 5 قانون عملیات بانکی بدون ربا (بهره) و همچنین سود قطعی که با رعایت قانون عملیات بانکی بدون ربا و بر اساس صورتهای مالی مصوب محاسبه و تعیین می ‌شود، به شرح زیر برای هر یک از سپرده­ ها به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی محاسبه می ­شود:

سود علی الحساب مصوب شورای پول و اعتبار و سود قطعی هرکدام بیشتر باشد مبنای پذیرش هزینه قابل قبول قرار می‌ گیرد و در صورت پرداخت یا تخصیص سود بانکی تحت هر عنوان بیشتر از مبنای فوق، مازاد به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی تلقی نمی‌ شود.
از تاریخ صدور رای صدرالذکر هیات عمومی دیوان عدالت اداری، رسیدگی به پرونده­ هایی که در فرآیند حسابرسی و دادرسی مالیاتی می­ باشد، با رعایت مفاد رای هیات عمومی دیوان صورت می پذیرد.

سید محمدهادی سبحانیان
رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور


وضعیت:
معتبر (دائمی)
مرجع تصویب:
رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور
تاریخ صدور:
1402/04/31
شروع اعتبار:
1401/06/01
🏦

شرط پذیرش سود پرداختی بانک‌ها به عنوان هزینه (بخشنامه ۱۴۰۲/۱۰) vakil.tax

📌 حکم نهایی برای هزینه‌های بانکی:
طبق بخشنامه ۲۰۰/۱۴۰۲/۱۰، سازمان امور مالیاتی مکلف شد سود پرداختی بانک‌ها به سپرده‌گذاران را بر مبنای «هر کدام که بیشتر باشد» (بین نرخ علی‌الحساب شورای پول و اعتبار یا سود قطعی پایان دوره) به عنوان هزینه قابل قبول بپذیرد.

آنالیز فرمول پذیرش هزینه (ماده ۱۴۷ و ۱۴۸) این بخشنامه که بر پایه رأی هیئت عمومی دیوان عدالت اداری صادر شده، دو معیار را معرفی می‌کند:
  1. سود علی‌الحساب: نرخ مصوب شورای پول و اعتبار (دستوری).
  2. سود قطعی: سودی که بر اساس صورت‌های مالی مصوب و عملکرد واقعی بانک محقق شده است.

✅ ملاک پذیرش: اگر بانک در پایان سال مالی ثابت کند سود قطعی محقق شده بیشتر از نرخ علی‌الحساب بوده، کل مبلغ پرداختی به عنوان هزینه قابل قبول است.
⛔️ خط قرمز (غیرقابل قبول): هرگونه پرداختی که مازاد بر سود قطعی یا مصوبات شورا باشد (پرداخت‌های خارج از ضابطه برای جذب مشتری)، هزینه قابل قبول نخواهد بود.

👥 مخاطبین این حکم

  • کلیه بانک‌های دولتی و خصوصی
  • مؤسسات اعتباری غیربانکی مجاز
  • حسابرسان مالیاتی (جهت رسیدگی به پرونده‌های بانکی)
💡 تأثیر بر پرونده‌های باز: نکته بسیار مهم پاراگراف آخر بخشنامه است: این حکم به تمام پرونده‌هایی که در مراحل «حسابرسی و دادرسی مالیاتی» هستند تسری می‌یابد. یعنی اگر پرونده‌ای مربوط به سال‌های قبل هنوز قطعی نشده، می‌توان با استناد به این بخشنامه و ارائه صورت‌های مالی سود قطعی، هزینه‌های رد شده را زنده کرد.

⚠️ سلب مسئولیت قانونی: این تحلیل تخصصی صرفاً بر مبنای قوانین و بخشنامه‌های نافذ در تاریخ انتشار تدوین شده است. با توجه به تغییرات مکرر مقررات و پیچیدگی‌های حسابداری بانکی، این محتوا جایگزین مشاوره رسمی نیست. برای بررسی دقیق تأثیر این بخشنامه بر ترازنامه و دفاع در هیئت‌ها، اکیداً توصیه می‌شود با مشاوران ارشد ما مشورت کنید.