آ
آثار استیفاء
آثار استیفاء از مباحث علم حقوق بوده و استیفاء بهره‌مندشدن شخص از عین یا منفعت مال غیر بر حسب توافق صریح یا ضمنی صاحب مال است. پرداخت اجرت در موارد استیفاء از عمل غیر و استیفاء از مال غیر، ایجاد ضمان برای استیفاء کننده از مال یا عمل غیر، لزوم پرداخت اجرت‌المثل، لزوم جبران خسارت در صورت اتلاف مال و م... ادامه مطلب
آثار افلاس
آثار افلاس از مباحث علم حقوق بوده و منظور از افلاس، صدور حکم دادگاه به اینکه اموال شخص کمتر از دیون اوست و فردی که چنین حکمی برای وی صادر شده مفلس نامیده میشود. منع از تصرف در اموال به درخواست طلبکاران و با حکم دادگاه، سقوط دین، ایجاد حق فسخ کل یا بعض مبیع برای بایع و ایجاد حق فسخ برای مشتری در صو... ادامه مطلب
ا
ابلاغ اوراق مالیاتی
تحویل قانونی اوراق مالیاتی به مودیان، ابلاغ نامیده میشود. از آنجا که اوراق مالیاتی حقوق و وظایفی برای مودی ایجاد می‌کنند، در برخی موارد اعتبار اجرایی اوراق، وابسته به نحوه و تاریخ ابلاغ آنها است. ابلاغ برگ تشخیص مالیات به دو صورت واقعی و قانونی انجام میشود.
... ادامه مطلب
اختلاس
اختلاس از اصطلاحات حقوق جزا بوده و به معنای تصرف در اموال دولتی (بیت‌المال) است که بر عهده فرد یا نهادی قرار گرفته و در جای غیر معین‌شده به نفع خود یا دیگری سوء استفاده میشود. موضوع جرم اختلاس اموال منقول است و در اینکه آیا اموال غیرمنقول هم می‌تواند موضوع اختلاس باشد یا نه اختلاف نظر وجود دارد. ... ادامه مطلب
اخذ برائت
اخذ برائت از اصطلاحات حقوق جزا بوده و به معنای پاک‌شدن از عیب و تهمت است. از دیدگاه فقها شرط برائت در حقوق اسلامی به ضمان پزشک مربوط بوده و موجب رفع مسئولیت کیفری است و از موارد انشاءات است. از شرایط صحت برائت می‌توان به: قصد و رضای بیمار و پزشک، اهلیت طرفین، موضوع برائت، مشروعیت جهت، آگاه‌سازی پیش... ادامه مطلب
ادغام و تملیک
ادغام و تملیک (Merger & Acquisition) که به اختصار به آن M&A نیز گفته میشود، اصطلاحی است که برای تلفیق شرکت‌ها یا دارایی‌های آنها به کار برده میشود. ادغام زمانی اتفاق می‌افتد که دو شرکت با یکدیگر ترکیب شوند و شرکت جدیدی را تشکیل دهند. پس از فرآیند ادغام، یک شرکت باقی می‌ماند و دارایی‌های ... ادامه مطلب
اراده در عقود
اراده در عقود از اصطلاحات حقوقی بوده و به معنای قصد انشاء عقود است. اصل اراده در قراردادها لازمه کرامت و آزادی انسان است که خداوند برای او بخشیده است. این اراده و قصد باید به طریقی بیان گردد و صرف وجود آن در درون و ذهن طرفین کفایت نمی‌کند.طرفین قرارداد باید در نوع عقد، ماهیت مورد عقد، مصداق مورد مع... ادامه مطلب
اراضی موات
اراضی موات (Dead lands) از اصطلاحات علم حقوق و به معنای زمین‌هایی که معطل افتاده و آبادی و کشت و زرع در آنها نباشد. بنابراین نداشتن مالک خاص و نبودن آبادی و کشت و زرع دو شرط لازم در مورد زمین موات و مباح است. این اراضی شامل زمین‌هایی میشود که مالک نداشته، مالکان آن منقرض شده‌اند، مالک نامعلوم که ز... ادامه مطلب
ارث خنثی
ارث خنثی، از اصطلاحات علم حقوق بوده و درباره ارث بردن کسی است که نشانه‌های دو جنس را دارد و تشخیص زن یا مرد بودن آن دشوار است. اگر خنثی به یکی از دو جنس شباهت بیشتری داشته باشد، ارث همان جنس معین میشود اما اگر خنثای مشکل باشد در این صورت نصف سهم مرد و نصف سهم زن برای وی معین می‌گردد.
... ادامه مطلب
ارث زوجین
ارث زوجین از اصطلاحات علم حقوق بوده و درباره ارث بردن زن و شوهر از یک دیگر بحث میکند. زوجین (married couple / spouses) نیز مانند دیگر ورثه از یکدیگر ارث می‌برند با این تفاوت که وجود وارث دیگر مانع از ارث بردن زوجین نمی‌شود.وجود پیمان زناشوئی در زمان فوت همسر و دائمی‌بودن آن از شرایط اختصاصی ارث زو... ادامه مطلب
ارث طبقه اول
ارث طبقه اول از اصطلاحات علم حقوق بوده و درباره کیفیت ارث بردن طبقه اول وراث متوفی بحث میکند. طبقه اول خویشاوندان متوفی پدر و مادر و اولاد و اولاد اولاد هستند. قرابت یا نسبی است و یا سببی؛ در قرابت نسبی خویشاوندان در ارث بردن از متوفی به سه طبقه تقسیم می‌شوند و با وجود طبقه اول نوبت به طبقه دوم ن... ادامه مطلب
ارزش انحلال
فرض کنید شرکتی ورشکسته شده است و تمام دارایی‌های فیزیکی و مشهود آن برای پرداخت بدهی‌ها، به فروش می‌رسد. اگر سرمایه باقی مانده پس از پرداخت بدهی‌های شرکت را بر تعداد سهام آن تقسیم کنیم، ارزش انحلال هر سهم به دست می‌آید. در واقع ارزش انحلال هر سهم نشان‌دهنده میزان پولی است که پس از پرداخت بدهی‌های یک... ادامه مطلب
ارزش دفتری
منظور، تفاوت حاصل دارایی با استهلاک انباشته است.
در علوم مالی ارزش دفتری (Book value) از تقسیم حقوق صاحبان سهام در ترازنامه بر تعداد سهام به دست می‌آید و براساس آن در صورت انحلال شرکت و پس از پرداخت تمام بدهی‌های شرکت به ازای هر سهم نصیب سهامداران میشود.
به‌بیان‌دیگر اگر مجموع بدهی‌های ... ادامه مطلب
استانداردهای حسابداری
**استانداردهای حسابداری** مجموعه‌ای از اصول، ضوابط و راهنماهای رسمی هستند که چگونگی شناسایی، اندازه‌گیری، ثبت، و گزارش رویدادهای مالی را تعریف می‌کنند. هدف این استانداردها ایجاد **یکپارچگی و قابلیت مقایسه** در صورت‌های مالی است تا استفاده‌کنندگان مختلف — از سرمایه‌گذاران و بستانکاران تا مراجع مالیات... ادامه مطلب
استرداد مالیات
استرداد مالیات فرایندی است که طی آن مبلغی از مالیات پرداخت‌شده توسط مؤدی، به دلیل اضافه‌پرداخت یا تعلق معافیت و مشوق‌های قانونی، از سوی سازمان امور مالیاتی به وی بازگردانده میشود. این بازپرداخت می‌تواند ناشی از اختلاف محاسبه، اعمال نرخ صفر مالیاتی، معافیت‌های صادراتی یا استفاده از اعتبار مالیاتی ار... ادامه مطلب
استمهال
استمهال به معنای مهلت خواستن از دادگاه برای رسیدگی به یک پرونده می باشد، به عنوان مثال اگر مدارک جدیدی برای ارائه در دادگاه( و یا مراجع دادخواهی مالیاتی) دارید میتوانید از دادگاه تقاضای استمهال کنید و از دادگاه بخواهید به شما یک مدت مشخصی را مهلت بدهد تا مدارک جدید خود را جمع آوری کنید.
استم... ادامه مطلب
استهلاک
استهلاک اصطلاحی است که برای از دست دادن ارزش یک دارایی در طول زمان محاسبه میشود. به طور کلی، یک دارایی باید ارزش قابل توجهی داشته باشد تا بتوان استهلاک آن را تضمین کرد.
دارایی‌های معمولی که مستهلک می‌شوند، خودروها و تجهیزات هستند. استهلاک در صورت سود و زیان به عنوان هزینه ظاهر میشود و اغل... ادامه مطلب
استیضاح
استیضاح از اصطلاحات علم حقوق بوده و به معنای توضیح خواستن گروهی از نمایندگان مجلس از یکی از وزیران یا رئیس دولت است. نمایندگان مجلس شورای اسلامی می‌توانند در مواردی که لازم می‌دانند هیات وزیران یا هر یک از وزرا را استیضاح کنند، استیضاح وقتی قابل طرح در مجلس است که با امضای حداقل ده نفر از نمایندگان... ادامه مطلب
استیفاء
استیفاء از اصطلاحات بکار رفته در علم حقوق و به معنای افزودن دارایی با هزینه یا کار دیگری خواه به صورت تملک و خواه با استفاده از منافع است. استیفاء به دو قسم استیفای مجاز یا مشروع و استیفای بلاجهت یا نامشروع تقسیم میشود. استیفای مجاز با تراضی و اذن صاحب حق و یا فاعل کار صورت می‌گیرد اما استیفای نام... ادامه مطلب
استیفاء از مال غیر
استیفاء از مال غیر، طلب استفاده از مال غیر است. در صورتی که استیفاءکننده با اذن مالک مال اقدام نماید و در عرف استیفاء از مال دیگری قابلیت اجرت داشته و مجانی نباشد، در این صورت ملزم به پرداخت اجرت به صاحب مال میشود.
... ادامه مطلب
اسقاط خیارات
اسقاط خیارات در اصطلاح حقوقی به معنای از اعتبار انداختن اختیاری است که شخص در فسخ و بر هم زدن معامله دارد. حق خیار از جمله حقوق مالی است و لذا مانند سایر حقوق مالی، این حق هم قابل اسقاط است. متعاملین هم می‌توانند شرط کنند که از ابتدا برای آنها خیاری نباشد و هم می‌توانند پس از ایجاد حق خیار آن را ... ادامه مطلب
اسناد تجاری
اسناد تجاری در اصطلاح حقوقی اسنادی هستند که برای برداخت وجه در راس موعد نزدیک یا در مدت معین محدود و کوتاه به کار می‌روند که مهم‌ترین اقسام آنها برات، سفته و چک می‌باشد و از همین قبیل است اسناد در وجه حامل و قبض انبار.
... ادامه مطلب
اسناد رسمی
اَسناد رسمی در دو معنا به کار رفته است:۱. مدارک دارای ارزش حقوقی و قانونی.۲. تنظیمی از سوی کارگزاران دولتی و دفاتر رسمی.
از نظر شرع، سند رسمی نشانه تحقّق عقد ثبت شده در آن نیست تا آثار آن مترتّب گردد؛ از این‌رو، قاضی نمیتواند به استناد آن حکم به مالکیّت صاحب سند یا زوجیّت و مانند آن کند، مگر آن... ادامه مطلب
اصل افشا
اصل افشا: منظور، پذیرش این واقعیت که صورت های مالی، قابل استفاده برای ارزیابی و تصمیم گیری افراد خارج از واحد تجاری باشد.
اصل برائت
اصل برائت از اصطلاحات علم حقوق بوده و در حقوق کیفری به معنای مجرم نبودن اشخاص تا زمان اثبات خلاف آن است. برخی معتقدند اولین نظام حقوقی که اصل برائت را به صورت حقوقی و با همان معنای امروزی آن اعلام و قبول کرد نظام حقوقی اسلام است.
... ادامه مطلب
اصل تحقق درآمد
اصل تحقق درآمد، یکی از اصل‌های حسابداری است. مطابق با این اصل، تمامی درآمدها باید در زمان وقوع آنها ثبت شوند، نه در زمان دریافت وجه نقد مربوط به آنها. بنابراین، زمان دریافت وجه نقد اهمیتی ندارد و فقط زمان تحویل کالا یا ارائه خدمات است که در ثبت درآمدها باید مورد توجه قرار گیرد.
... ادامه مطلب
اصل تطابق
اصل تطابق یا اصل تطابق هزینه‌ها با درآمدها، یکی از اصل‌های حسابداری است. مطابق با این اصل، باید برای محاسبه سود هر دوره مالی، هزینه‌های آن دوره با درآمدهای همان دوره مقایسه شوند. بنابراین، هرگاه درآمدی در صورت سود و زیان یک دوره مالی منعکس می‌گردد، باید هزینه‌هایی که مربوط به آن درآمدها هستند نیز د... ادامه مطلب
اصل ثبات رویه
اصل ثبات رویه: منظور، رویه ثابت از روش های حسابداری در دوره های مختلف مدیریت مالی یک بنگاه است.
اظهارنامه عملکرد
اظهارنامه عملکرد سندی رسمی است که مؤدیان مالیاتی (حقیقی یا حقوقی) موظف‌اند هر سال پس از پایان سال مالی، اطلاعات کامل درآمدها، هزینه‌ها، سود و زیان و سایر داده‌های مالی خود را در آن درج و به سازمان امور مالیاتی تسلیم کنند. هدف اصلی این سند، اعلام مبنای محاسبه درآمد مشمول مالیات و مالیات قطعی سالانه ا... ادامه مطلب
اعتبار مالیاتی
اعتبار مالیاتی مبلغ یا امتیازی است که مؤدیان مالیاتی می‌توانند به‌دلیل خرید کالا یا خدمات مشمول مالیات بر ارزش افزوده، از مالیاتهای پرداختنی خود کسر کنند. این اعتبار معمولاً معادل مالیات بر ارزش افزوده‌ای است که در زمان خرید پرداخت شده و در صورت ثبت درست و داشتن مدارک معتبر، در محاسبه مالیات دوره‌ا... ادامه مطلب
اعسار
فقهای شیعه و اهل سنت به استناد آیه ۲۸۰ بقره که دستور مهلت دادن به معسر تا حصول گشایشی در وضع اقتصادی او می‌دهد: «و اِن کانَ ذو عُسرَه فَنَظِرَهٌ اِلی مَیسَرَه» به وجوب مهلت دادن به معسر حکم کرده‌اند؛ خواه اعسار او با بیّنه ثابت شود یا با حکم حاکم.
ولی برخی فقها و مفسران گفته‌اند که این حکم ویژه... ادامه مطلب
افزایش سرمایه
به فرآیندی که طی آن شرکت‌ها به سرمایه‌ی ثبت شده خود مبلغی را نزد سازمان ثبت شرکت‌ها به سرمایه خود اضافه می‌کنند، افزایش سرمایه گفته میشود. معمولا هدف از افزایش سرمایه، اصلاح ساختار مالی شرکت و یا تامین منابع مالی جدید است. روش‌های افزایش سرمایه در بازار سرمایه ایران عبارت‌اند از: افزایش سرمایه از ... ادامه مطلب
اقارب
اقارب از اصطلاحات علم حقوق بوده و به معنای خویشاوندان فرد است که به دو قسم قرابت نسبی و قرابت سببی تقسیم میشود. خویشاندان نسبی پیوند خونی با فرد دارند و خویشاوندان سببی به سبب عقد ازدواج ایجاد می‌شوند. برخی از مصادیق اقارب عبارتند از: اقرباء ابوینی مانند قرابت دو برادر که از یک پدر و مادر به دنیا ... ادامه مطلب
اقاله
اقاله در فقه و حقوق تراضی دو طرف عقد است بر انحلال آن. پس، رضایت دو طرف معامله برای از بین بردن عقد لازم و ضروری می‌باشد. بدین صورت هر کدام از طرفین معامله چیزی را که به طرف دیگر داده است پس می‌گیرد. اقاله در لغت، مصدر باب افعال از ریشۀ «قول» به معنای فسخ، برانداختن، توافق، توافق را از میان بردن می... ادامه مطلب
اقتصاد خرد
اقتصاد خرد (Microeconomics) شاخه‌ای از علم اقتصاد است که به مطالعه عرضه و تقاضا و قیمت کالاها و خدمات و همچنین رفتار انسان‌ها و تصمیم‌گیری‌هایشان در سطح واحدهای کوچک اقتصادی می‌پردازد. به بیان دقیق‌تر، در اقتصاد خرد به تحلیل بازار، تحلیل رفتار مصرف کننده و تقاضای خانوارها در خرید کالا و خدمات و برر... ادامه مطلب
اقتصاد کلان
اقتصاد کلان (Macroeconomics) شاخه‌ای از علم اقتصاد است که پدیده‌های کلان اقتصادی مانند تورم، نرخ رشد اقتصادی، درآمد ملی، تولید ناخالص داخلی و تغییرات بیکاری را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد. بر خلاف اقتصاد خرد، اقتصاد کلان به بررسی چگونگی رفتار یک مصرف کننده فردی یا یک بنگاه تجاری خاص مربو... ادامه مطلب
اکانتینگ حسابداری
منظور، فعالیت یک مجموعه تجاری است که اطلاعات این فعالیت در قالب گزارش و صورت‌های مالی ارائه و در اختیار صاحبان سهام در شرکت های مسئولیت محدود، سهامی خاص و عام قرار می گیرد.
... ادامه مطلب
الزامات خارج از قرارداد
الزامات خارج از قرارداد یا مسئولیت قراردادی یا ضمان قهری از اصطلاحات علم حقوق است. الزامات خارج از قرارداد هنگامی است که مسئولیت مدنی بدون اینکه قراردادی بین اشخاص وجود داشته باشد، ایجاد شود و یک شخص در مقابل شخص دیگر مسئولیت پیدا کند و ملزم شود که خساراتی را که وارد کرده است جبران کند.
... ادامه مطلب
امهال
امهال به معنی مهلت دادن می باشد. از این موضوع در باب‌هایی مانند دین، تفلیس، کفالت، نکاح، ظهار، ایلاء، احیاء موات، قضاء و حدود بحث شده است که به مهم‌ترین موارد آن اشاره میشود.
واژه‌های «انظار»، «تأخیر» و «تأجیل» نیز به جای «امهال» به کار رفته است؛ چنان که گاه «امهال» در پی «استمهال» (مهلت خو... ادامه مطلب
اموال عمومی
اموال عمومی از اصطلاحی در علم حقوق است و به آن اموال دولتی، بیت‌المال، منابع عمومی، منابع مشترک یا مشترکات عمومی نیز گفته میشود. اموال عمومی گونه‌ای از کالا، که شامل منابع طبیعی یا منابع ساخته‌شده توسط انسان و در مجموع، اموالی است که متعلق به عموم بوده و هیچ یک از افراد نمی‌توانند در این گونه اموا... ادامه مطلب
اموال قیمی
اموال قیمی از اصطلاحات علم حقوق است. اموال قیمی، اموالی است که عرفاً شخص و عین همان مال منظور بوده مانند نسخه کتاب خطی و ممکن نیست مال دیگری و لو از همان جنس جایگزین آن گردد. ملاک تشخیص اموال قیمی عرف می‌باشد. به طور کلی می‌توان گفت اموالی که به مجرد استعمال، استهلاک و از بین نمی‌روند غالباً قیمی ه... ادامه مطلب
اموال مباح
اموال مباح، اموالی است که اولاً مالک خاصی ندارد، ثانیاً تملک یا انتفاع از آن طبق قانون ممکن است؛ مثل جواهری که از دریا استخراج میشود. اموال مباح بر دو نوع‌اند: مباحات بالاصل، یعنی مباحاتی که سابقه تملک اشخاص نسبت به آنها معلوم نیست؛ مباحات بالعرض، یعنی مباحاتی که سابقه تملک اشخاص نسبت به آنها معلو... ادامه مطلب
اموال مثلی
اموال مثلی از اصطلاحات علم حقوق و به معنای اموالی است که اشباه و نظایر آن نوعاً زیاد و شایع باشد مانند حبوبات و نحوه آن… (ماده ۹۵۰ قانون مدنی) یعنی اموال که عرفاً می‌توان فردی از افراد آن را جایگزین دیگری نمود؛ در مقابل اموال مثلی اموال قیمی هستند ملاک تشخیص اموال مثلی عرف می‌باشد. به طور کلی می‌تو... ادامه مطلب
اموال منقول
اموال منقول از اصطلاحات علم حقوق است. در قانون مدنی اموال منقول به اشیایی که نقل آن از محلی به محل دیگر ممکن باشد بدون اینکه به خود یا محل آن خرابی وارد آید، گفته شده است؛ مانند اثاثیه منزل، ماشین، کشتی، بخاری، کولر و غیره.اموال منقول را می‌توان به دو دسته تقسیم نمود. اموال منقول ذاتی و اموال در حک... ادامه مطلب
انتقال قهری سهام
زمانی که شخص صاحب سهم فوت میکند، سهام ایشان بر اساس گواهی حصر وراثت بین ورثه قانونی وی تقسیم شده و گواهینامه‌های نقل و انتقال سهام برای ایشان صادر می‌گردد. به این نوع انتقال، انتقال قهری سهام گفته میشود. در این حالت ورثه به عنوان قائم‌مقام متوفی، جزء سهامداران نهاد مربوطه شده و از حقوقی که متوفی&... ادامه مطلب
انعقاد بیع
شرایط عمومی قراردادها، مانند قصد و رضا، اهلیت، مشروعیتِ جهت و معلوم بودن موضوع معامله (عقد)، در بیع نیز باید رعایت شود.در عین حال، بعضی از این شرایط در عقد بیع آثار ویژه‌ای پیدا میکند که در زیر در سه عنوان اراده، اهلیت تصرف و موضوع عقد بیع ذکر میشود.
... ادامه مطلب
انفصال از خدمات دولتی
انفصال از خدمات دولتی از مباحث مطرح شده در حقوق جزا بوده و به معنای ممنوعیت کارمند از پرداختن به شغلی است که به مناسبت آن مرتکب جرم شده است و هدف از ممنوعیت شغلی، پیشگیری از تکرار جرم است. مجازات انفصال از خدمت به دو صورت قابل فرض است: قطع رابطه استخدامی به صورت دائم، انفصال موقت از مشاغل دولتی.
... ادامه مطلب
اوراق استصناع
اوراق استصناع، اوراق بهادار بانام یا بی‌نام قابل نقل و انتقالی است که دارنده آن مالک مشاع دارایی پایه قرارداد استصناع است. در واقع اوراق استصناع قراردادی است که به موجب آن یکی از طرفین قرارداد در مقابل مبلغی معین، ساخت و تحویل دارایی مشخصی را در زمان معینی در آینده متعهد میشود. در قرارداد استصناع ... ادامه مطلب
اوراق خزانه اسلامی
اوراق یا اسناد خزانه اسلامی، اوراق بهاداری است که دولت جمهوری اسلامی ایران برای تسویه بدهی‌های خود به پیمانکاران و طلبکاران غیردولتی واگذار می‌نماید. این اوراق، بانام، دارای سررسید مشخص و قیمت اسمی معین است. این اسناد معمولاً بدون کوپن سود بوده و خریدار این اوراق از اختلاف قیمت بازاری و قیمت اسمی آ... ادامه مطلب
اوراق گام
گام، مخفف عبارت «گواهی اعتبار مولد» است و منظور از اوراق گام، اوراق بهاداری است که بر مبنای عقد ضمان به عاملیت و ضمانت بانک برای تأمین نقدینگی بنگاه‌های مولد اقتصادی صادر می شود. این اوراق ابزاری برای کمک به رفع چالش‌های کمبود نقدینگی برای خرید مواد اولیه و تأمین سرمایه در گردش بنگاه‌های تولیدی می ... ادامه مطلب
اوراق مرابحه
اوراق مرابحه، اوراق بهادار با نام و قابل نقل‌و‌انتقالی است که نشان‌دهنده مالکیت مشاع دارنده آن در دارایی مالی (طلب) است که بر اساس قرارداد مرابحه حاصل شده است. با خرید اوراق مرابحه، در واقع رابطۀ وکیل و موکل میان ناشر و خریداران اوراق مرابحه برقرار می‌گردد. به این صورت که ناشر به وکالت از طرف خریدا... ادامه مطلب
اوراق مزارعه
مزارعه در اصطلاح به معنای عقدی است که به سبب آن یکی از طرفین، زمینی را در اختیار دیگری قرار مى‌دهد تا در آن زراعت کند. منظور از اوراق مزارعه، سند مالکیت مشاع دارندگان اوراق بر تعدادی زمین معین است که جهت کشت و زرع واگذار شده است. تاریخ پرداخت سود اوراق مزارعه به دوره زراعی و میزان آن به عواملی چون ... ادامه مطلب
اوراق مساقات
مساقات در اصطلاح به معنای عقدی است که به سبب آن (مالک) باغی را در اختیار (باغبان) قرار می‌دهد تا وی روی آن باغ فعالیت باغداری کند. منظور از اوراق مساقات، سند مالکیت مشاع دارندگان اوراق بر تعدادی باغ معین است که جهت باغداری واگذار شده است. سود اوراق مساقات معمولا سالانه بوده و به عواملی چون میزان تو... ادامه مطلب
اوراق مشارکت
اوراق مشارکت، اوراق بهاداری است که بیانگر مشارکت مالک آن اوراق در یک طرح است. در واقع شخص، سرمایه خود را به یک شرکت، کارخانه و نظایر آنها می‌سپارد تا بتواند طرح توسعه خود را اجرا و از محل منافع کسب شده سود سرمایه‌گذار را نیز پرداخت کند.
اوراق مشارکت، اوراق بهادار معمولا با نامی است که با قیمت و... ادامه مطلب
اینتاکد
**اینتاکد** (INTACODE) سامانه یا نظام طبقه‌بندی و کدگذاری فعالیت‌های اقتصادی است که بر اساس استاندارد **ISIC** (طبقه‌بندی بین‌المللی استاندارد فعالیت‌های اقتصادی) بومی‌سازی شده و در ایران توسط سازمان امور مالیاتی و وزارت امور اقتصادی و دارایی استفاده میشود. هدف این سیستم، یکسان‌سازی شناسایی فعالیت ... ادامه مطلب
ب
بدهی جاری
بدهی جاری وجه نقدی است که ظرف یک سال آینده باید پرداخت شود. اسناد پرداختنی، حساب های پرداختنی، حقوق وسایر هزینه های پرداختنی و مالیات بر درآمد همگی جزو بدهی های جاری هستند.
... ادامه مطلب
بدهی قطعی مالیاتی
در صورتی که کلیه مراحل اعتراض قانونی مودی به پایان رسیده باشد، بدهی قطعی میشود. این بدهی با صدور برگ اجرایی از محل اموال و دارایی مودی قابل دریافت است.
بدهی مالیاتی قطعی
بدهی مالیاتی قطعی، مبلغ مالیاتی است که پس از طی مراحل قانونی تشخیص، ابلاغ و رسیدگی، نهایی و لازم‌الاجرا شده و مؤدی مکلف به پرداخت آن است. این بدهی ممکن است شامل اصل مالیات، جریمه‌ها، دیرکرد و سایر متعلقات قانونی باشد. از زمان قطعیت، امکان اعتراض عادی به مبلغ وجود ندارد مگر در موارد استثنایی مانند شک... ادامه مطلب
برات
برات در اصطلاح علم حقوق، نوشته‌ای است که به موجب آن شخصی به شخص دیگر دستور می‌دهد که در موعد معین مبلغی را به شخص سومی یا به هر کسی که وی حواله دهد، بپردازد. به عبارت دیگر، کلیه اسنادی که بین تجار رد و بدل میشود را می‌توان به نوعی سند تجاری دانست. لیکن اسناد تجاری در مفهوم خاص خود، معمولاً اسناد و... ادامه مطلب
برگ اجرای مالیاتی
نامه‌ای که اداره مالیات برای دریافت اجباری بدهی قطعی مالیاتی از محل اموال و دارایی مودی، صادر میکند، برگ اجرای مالیاتی است. در این حالت سازمان مالیاتی با توقیف اموال مودی و فروش آن اصل مالیات، جریمه‌ها و همچنین هزینه‌های تحمیل شده را وصول میکند.
صدور برگ اجرای مالیات تا هنگام قطعی شدن بدهی... ادامه مطلب
برگ ارزیابی مالیات
برگ ارزیابی مالیات، سند رسمی است که پس از بررسی اظهارنامه، دفاتر و مدارک مؤدی و اجرای رسیدگی‌های لازم توسط اداره امور مالیاتی صادر میشود و در آن مبلغ مالیات محاسبه‌شده، مبانی محاسبه و مستندات قانونی ذکر می‌گردد. این برگ، به‌نوعی نتیجه نهایی ارزیابی مأموران مالیاتی پیش از ورود به مرحله قطعیت است و م... ادامه مطلب
برگ تشخیص مالیات
اداره مالیات بر اساس اظهارات مودی در اظهارنامه و همچنین اطلاعات و استعلامات انجام شده، درآمد مشمول مالیات و مالیات قابل پرداخت مودی را محاسبه و طی نامه‌ای به او ابلاغ میکند؛ این نامه برگ تشخیص نام دارد.
اگر مودی مبلغ اعلامی در برگ تشخیص ابلاغی را قبول داشت مالیات را پرداخت میکند؛ درغیراین ... ادامه مطلب
برگ تشخیص مالیات
برگ تشخیص مالیات سند رسمی مکتوبی است که توسط مأمور تشخیص مالیات تنظیم و به مؤدی ابلاغ میشود و در آن نوع مالیات، دوره مالیاتی، مبلغ درآمد مشمول مالیات، میزان مالیات محاسبه‌شده و مستندات و دلایل این محاسبه درج شده است. این برگ نتیجه بررسی اظهارنامه، دفاتر قانونی، اسناد یا اطلاعات به‌دست‌آمده از سایر ... ادامه مطلب
برگ مالیات قطعی
هنگامی که کلیه مراحل اعتراض به برگ تشخیص پایان یابد، اعم از اینکه مودی اعتراض کرده باشد و یا اینکه مهلت اعتراض تمام شده باشد، برگ قطعی صادر میشود؛ در این هنگام سازمان مالیاتی می‌تواند نسبت به وصول مالیات از اموال مودی اقدام نماید.
... ادامه مطلب
بستن دفاتر
بستن دفاتر فرآیندی را توصیف میکند که توسط حسابدار برای بستن یا به صفر رساندن گزارش‌های خلاصه درآمد، هزینه و درآمد کسب‌وکار انجام میشود. معمولاً در پایان سال انجام میشود.
... ادامه مطلب
بینه
بینه (فقه):بَیّنه، واژه ای قرآنی و اصطلاحی فقهی می‌باشد.
این واژه، مؤنث بَیِّن معنای «آشکار و نمایان»، و صفت مشبّهه است از ماده بانَ، یبین، بیاناً به معنای «روشن و آشکار شد».
از مجموعه کاربردهای فراوان این واژه در متون فقهی می‌توان دریافت که مراد از بیّنه چنین مفهوم عام و گسترده‌ای نیست، بلکه... ادامه مطلب
پ
پایانه فروشگاهی
دستگاه یا نرم‌افزاری متصل به «سامانه مودیان» جهت ثبت و ارسال صورتحساب‌ها و تراکنش‌های فروش.
دستگاه یا سامانه‌ای که فروشنده هنگام فروش کالا یا خدمات، آن را برای ثبت و صدور فاکتور استفاده میکند و متصل به اداره مالیات است. مثل کارت‌خوان‌های جدیدی که فاکتور رسمی هم صادر می‌کنند.
یک سخت‌افزار یا نرم‌افز... ادامه مطلب
پذیره‌نویسی
پذیره‌نویسی از اصطلاحات مطرح در علم حقوق بوده و منظور از آن تعهد به پرداخت سهام شرکت از طرف اشخاص و تنظیم و امضای ورقه تعهد سهم یا سهام و قبول اساسنامه شرکت و تصمیمات مجامع عمومی صاحبان سهام است.نحوه پذیره‌نویسی بدین صورت است که اعلامیه پذیره‌نویسی سهام یعنی پیشنهادی که از طرف موسسین به پذیره‌نویسا... ادامه مطلب
پلمب دفاتر قانونی
پلمب دفاتر قانونی یعنی ثبت رسمی و مهر و موم دفاتر تجاری (مانند دفتر روزنامه و دفتر کل) قبل از شروع استفاده، به‌وسیله اداره ثبت شرکت‌ها یا مرجع قانونی مربوط. این کار مثل «شماره‌گذاری و قفل‌گذاری» صفحات دفاتر است تا امکان اضافه‌کردن یا حذف برگه‌ها و تغییر سوابق مالی بعداً وجود نداشته باشد. هدف اصلی، ش... ادامه مطلب
پول‌شویی
پول‌شویی از اصطلاحات حقوق جزا بوده و فرآیندی است که طی آن، منبع اصلی در آمد‌های حاصل از اعمال مجرمانه، مخفی نگه داشته‌شده و به این در آمد‌ها جلوه‌ای پاک و حاصل از اعمال قانونی بخشیده میشود. به عبارت دیگر سازوکاری است که از طریق آن درآمدهای نامشروع ناشی از فعالیت‌های غیرقانونی و سازمان یافته، مشرو... ادامه مطلب
ت
تأخیر تأدیه
از جمله موضوعات فقهی ـ حقوقى که بسیار مورد توجه بوده و بحث در مورد آن، امروزه اهمیت چندانى یافته است، این است که هر کس به امرى تعهد کند و تعهد خود را در موعد مقرر انجام ندهد، چنانچه در نتیجه این تأخیر متعهدله متضرر شود، متعهد باید خسارات ناشى از تأخیر را جبران کند. اگر این تعهد وجه رایج باشد، قانون... ادامه مطلب
تابعیت شرکت
تابعیت شرکت از مباحث مطرح در علم حقوق بوده و منظور از آن تابعیت در تشکیل، طرز کار و انحلال شرکت با توجه به قانون ملی خاص است. تابعیت شرکت موجب فوایدی از جمله حمایت دولتی، تسهیل مقررات ارزی، برخورداری از تخفیفات مالیاتی، امتیازات قانونی و … می‌گردد. با توجه به دیدگاه برخی حقوق‌دانان اگر تشکیل شرکت و... ادامه مطلب
تامین مالیاتی
گاهی قبل از قطعی شدن مالیات و یا طی شدن مراحل اجرایی، با هدف تضمین پرداخت مالیات از سوی مودی، سازمان با ارائه دلایل قانونی از هیئت حل اختلاف تقاضای صدور قرار تامین مالی می‌نماید. به این ترتیب در صورت عدم پرداخت مالیات یا فرار مالیاتی مودی، سازمان می‌تواند مالیات را از اموال و دارایی‌های مودی، اعم ا... ادامه مطلب
تبصره ماده ۱۰۰
ماده 100 قانون مالیات های مستقیم : مودیان موضوع این فصل این قانون مکلف اند اظهارنامه مالیاتی مربوط به فعالیت‌های شغلی خود را در یک سال مالیاتی برای هر واحد شغلی یا برای هر محل جداگانه طبق نمونه‌ای که وسیله سازمان امور مالیاتی کشور تهیه خواهد شد تنظیم و تا آخر خرداد ماه سال بعد به اداره امور مالیا... ادامه مطلب
تجدید ارزیابی
به معنای به‌روز کردن ارزش دارایی‌های شرکت است. درواقع افزایش مبلغ دفتری یک دارایی درنتیجه تجدید ارزیابی آن مستقیماً تحت عنوان مازاد تجدید ارزیابی ثبت و در ترازنامه به‌عنوان بخشی از حقوق صاحبان نمایش داده میشود.
منظور از دارایی، دارایی‌هایی است که مطابق استاندارد حسابداری قابل‌تجدید ارزیابی... ادامه مطلب
تجدید ارزیابی دارایی‌ها
تجدید ارزیابی دارایی‌ها فرآیندی است که در آن ارزش ثبت‌شده دارایی‌های ثابت مشهود یا نامشهود در دفاتر مالی با ارزش منصفانه روز (بر اساس قیمت بازار یا ارزیابی کارشناس رسمی) جایگزین میشود. این کار معمولاً برای منعکس کردن واقعیت اقتصادی دارایی‌ها، شفاف‌سازی صورت‌های مالی، و گاهی بهره‌مندی از معافیت‌های... ادامه مطلب
تجری
تجری از اصطلاحات علم حقوق بوده به معنای انجام عملی است همراه با قطع به اینکه آن عمل جرم یا گناه است، در فرض خطا بودن قطع. برای تحقق جرم تجری دو شرط ضروری است: قصد ارتکاب جرم یا گناه و بی‌نتیجه ماندن عملیات اجرایی با وجود کلیه مراحل عملیات اجرائی مادی و محسوس مربوط به جرم یا گناه. در دیدگاه حقوقدان... ادامه مطلب
تدلیس
تدلیس، اصطلاحی در فقه و حقوق و حدیث است.
تدلیس، از ریشه دَلَس و دُلْسَه به معنای ظلمت و تاریکی، در لغت به معنای کتمان کردن و پوشاندن است. نخستین لغویان، تدلیس در بیع یا هر امر دیگری را «کتمان عیب آن» دانسته اند.
معنای اصطلاحی تدلیس در متون فقهی و حقوقی نزدیک به معنای لغوی آن، ولی از جهتی... ادامه مطلب
تراز آزمایشی اختتامی
منظور، فهرست کلیه حساب های دفتر کل و مانده هر یک از آنها در پایان دوره بعد از انجام ثبت های بستن در دفتر روزنامه است.
تراز آزمایشی تعدیل شده
منظور صورت مالی است که سبب می شود تا سود یک بنگاه به صورت صحیح، استخراج شده و بدهی ها نیز به درستی گزارش شود.
ترازنامه
فهرستی که از دارایی ها، بدهی ها و سرمایه یک واحد تجاری در یک تاریخ معین تهیه می شود ترازنامه می گویند. به ترازنامه صورت وضعیت مالی نیز گفته می شود.
ترازنامه آزمایشی
فهرستی از مانده حساب دفتر کل است که ماهانه تهیه می شود. منظور، ابزاری برای احراز سنجش مدارک حسابداری یک بنگاه است که در حسابداری دوطرفه، لحاظ می شود. اگر مانده گیری ها صحیح باشد، مانده بدهکار درج شده در حساب دفتر کل با مانده بستانکار حساب ها باید برابر باشد.
... ادامه مطلب
ترک انفاق
ترک انفاق از اصطلاحات علم حقوق بوده و به معنای نپرداختن مخارج افراد واجب النفقه است. نفقه عبارت است از مسکن، البسه، غذا و اثاث خانه که به طور متعارف با وضعیت زن متناسب باشد. با تحقق دو شرط استطاعت مالی زوج و تمکین از جانب زوجه و عدم پرداخت نفقه، جرم ترک نفقه تحقق پیدا میکند. این جرم، یک جرم مستمر ... ادامه مطلب
ترک فعل
ترک فعل (omission) از اصطلاحات علم حقوق بوده و به معنای جرمی است که بر اساس آن فرد از انجام وظیفه قانونی خود، خودداری کند. با شرایطی می‌توان ترک کننده عمل را دارای مسئولیت کیفری و مستحق مجازات دانست که برخی از این شرایط عبارتند از: وجود یک وظیفه قانونی و نه صرفا اخلاقی؛ وجود رابطه سببیت میان ترک ف... ادامه مطلب
تسعیر ارز
تسعیر ارز به فرآیند تبدیل ارزش‌های ارزی (وجوه نقد، مطالبات یا بدهی‌ها به ارز خارجی) به ریال ایران بر اساس نرخ مشخص در یک تاریخ معین گفته میشود. هدف از تسعیر، یکسان‌سازی مبالغ ارزی با واحد پول گزارشگری است تا بتوان صورت‌های مالی و محاسبات مالیاتی را به‌درستی انجام داد.
در حسابداری و قوانین مالیاتی ا... ادامه مطلب
تصرف عدوانی
تصرف عدوانی یا ید عدوانی یا تصرف من غیر حق، از اصطلاحات علم حقوق بوده و به این معنا است که شخصی بدون رضایت شخص اول، اموال او را متصرف شده و بهره‌برداری کند؛ در این صورت شخص اول می‌تواند شکایت کند و از قانون‌گذار درخواست کند که اموال تصرف شده به وی بازگردانده شود. تصرف عدوانی با دو رویکرد حقوقی و کی... ادامه مطلب
تعدیلات سنواتی
**تعدیلات سنواتی** به ثبت‌های اصلاحی گفته میشود که مربوط به خطاها یا تغییرات ناشی از رویدادها و اطلاعات سال‌های مالی گذشته است و اثر آن بر مانده سود و زیان انباشته در ابتدای دوره جاری اعمال میشود. این تعدیلات اغلب زمانی صورت می‌گیرند که در سال جاری متوجه اشتباهی در ثبت یا گزارش سال‌های پیش شوید، ی... ادامه مطلب
تکالیف برات‌کش
تکالیف برات‌کش از جمله مباحثی است که در علم حقوق مورد بررسی قرار می‌گیرد. برات نوشته‌ای است که به موجب آن، شخصی به دیگری دستور می‌دهد مبلغی وجه را در موعد معین به شخص ثالثی بپردازد. دستوردهنده را برات‌کش و به شخصی که این دستور را دریافت میکند، برات‌گیر میگویند.تکالیف برات‌کش عبارتند از: عهده‌داری... ادامه مطلب
تکالیف برات‌گیر
تکالیف برات‌گیر از جمله مباحثی است که در علم حقوق مورد بررسی قرار می‌گیرد. برات نوشته‌ای است که به موجب آن، شخصی به دیگری دستور می‌دهد مبلغی وجه را در موعد معین به شخص ثالثی بپردازد. دستوردهنده را برات‌کش و به شخصی که این دستور را دریافت میکند، برات‌گیر میگویند.
تکالیف برات‌گیر شامل این موار... ادامه مطلب
تمرّد نسبت به مأمورین دولتی
تمرّد نسبت به مأمورین دولتی از اصطلاحات علم حقوق بوده و به معنای هرگونه حمله یا مقاومت است که با علم و آگاهی نسبت به ماموران در حین انجام وظیفه آنان به عمل می‌آید. عناصر جرم تمرّد نسبت به مأمورین دولتی شامل عنصر مادّی، عنصر معنوی و عنصر قانونی است. عنصر مادّی شامل مرتکب، رفتار مجرمانه، موضوع جرم و ... ادامه مطلب
تمکین مالیاتی
سلطه و اختیار دادن به دیگری را تمکین گویند
تمکین مالیاتی در ادبیات مالیاتی به عنوان مهم ترین هدف یک سیستم مالیاتی کارا به شمار می رود. در اغلب نظام های مالیاتی تعریف دقیق, روشن و عملیاتی از تمکین مالیاتی وجود دارد, در حالی که در نظام مالیاتی ایران این مفهوم بسیار مبهم و ناشناخته است.
... ادامه مطلب
تنزیل یک سند
تنزیل یک سند : منظور، قرض از بانک یا موسسه مالی و اعتباری است که فروشنده، بهره را از ارزش اسمی سند کسر کرده و مبلغ خالص آن را پرداخت می کند.
تنصیف اموال
تنصیف اموال از اصطلاحات بکار رفته در علم حقوق بوده و منظور از آن شرط انتقال نصف دارایی در سند‌های ازدواج است. این شرط اختیاری بوده و زمانی عملی خواهد شد که رابطه زوجیت دائمی وجود داشته باشد و درخواست طلاق از سمت زوج بوده و ناشی از تخلفات و سوء اخلاق و رفتار زن نباشد و زوج اموالی برای انتقال داشته ب... ادامه مطلب
تنفیذ
اعتبار بخشی عمل حقوقیِ قابل ابطال و همچنین اجرای حکم را تَنفیذ گویند و از معنای دوم در بابهای صلات، وصیّت و قضاء سخن گفته شده است.
از تنفیذ به معنای نخست، به امضا، اجازه کردن و تأیید نیز تعبیر میشود، مانند تنفیذ عقد فضولی توسط مالک، تنفیذ وصیّت به بیشتر از یک سوم ترکه توسط ورثه.تنفیذ حکم به معن... ادامه مطلب
تهاتر
تهاتر، از اصطلاحات به‌کار رفته در علم حقوق که از اسباب سقوط تعهدات و به معنی سقوط تعهد به سبب بدهکار بودن طرفین است.
تهاتر در لغت به معنای تبادل کالا، پا یا پای، هم‌دیگر را تکذیب کردن، مساوات و برابر شدن می‌باشد. در اصطلاح فقه و حقوق نیز عبارت است از سقوط تعهد به سبب بدهکار بودن طرفین معامله... ادامه مطلب
توافق با ممیز کل
طبق مقررات ماده ۲۳۸ قانون مالیاتها در مواردی که مودی نسبت به برگ تشخیص ابلاغ شده معترض باشد، می تواند جهت رفع اختلاف به اداره امور مالیاتی مراجعه و کتباً تقاضای رسیدگی مجدد نماید رییس امور مالیاتی (ممیزکل) به موضوع رسیدگی و با توجه به اسناد و مدارک ابرازی اعلام نظر می نماید. بدین ترتیب که یا مندرجا... ادامه مطلب
ج
جرایم ثبتی
جرایم ثبتی (Crime registration) از اصطلاحات علم حقوق بوده و به معنای فعل یا ترک فعلی مجرمانه است که در جریان عملیات ثبتی و یا پس از آن، با نقض قوانین و مقررات راجع به ثبت اسناد و املاک ارتکاب یابد. تخلفات ثبتی از لحاظ ماهیت، مرجع رسیدگی و پاسخ یا واکنش نسبت به آن متفاوت با جرایم ثبتی هستند. برخی از... ادامه مطلب
جعاله
جعاله در لغت به معنای اجرت و دستمزد است. جعاله در فقه و حقوق به معنای عقدی است که طی آن شخصی در برابر دریافت اجرت یا پاداش، به انجام کاری ملتزم میشود. بنابر تعریف، جعاله از سه رکن جاعل، عامل و جُعل تشکیل شده است. به عنوان مثال، وام جعاله یا وام تعمیرات مسکن، عقدی است که در آن شخص وام گیرنده (جاعل)... ادامه مطلب
جعل و تزویر
جعل و تزویر از اصطلاحات حقوق جزا بوده و به معنای ساختن هر چیز مثل سند، نوشته، مهر به یکی از طرق پیش‌بینی شده در قانون که برخلاف حقیقت و به ضرر دیگری باشد.
در لغت، جعل به معنای «خلق کردن و دگرگون کردن» و تزویر به معنای «حیله و تقلب و خلاف واقع جلوه دادن چیزی» و در اصطلاح حقوقی، جعل و تزویر عب... ادامه مطلب
ح
حاشیه ناخالص
حاشیه ناخالص سودآوری شرکت را پس از کسر بهای تمام شده کالای فروخته شده توصیف میکند. با تقسیم همان دوره سود ناخالص بر درآمد برای همان دوره محاسبه میشود.
حاشیه خالص
حاشیه خالص درصدی است که سود یک شرکت را نسبت به درآمد آن نشان می‌دهد. با برداشتن درآمد خالص و تقسیم آن بر درآمد برای یک دوره معین محاسبه میشود.
حاشیه سود عملیاتی
حاشیه سود عملیاتی نسبتی است که سود شرکت را پس از پرداخت هزینه‌های تولید مانند تهیه مواد اولیه و قبل از پرداخت مالیات اندازه می‌گیرد. این نسبت که با عنوان بازده فروش نیز می‌توان از آن نام برد، از فرمول درآمد عملیاتی تقسیم بر فروش خالص محاسبه می‌گردد. بالا بودن این نسبت نشان‌دهنده توانایی شرکت در کاه... ادامه مطلب
حاشیه سود قبل از مالیات
حاشیه سود قبل از مالیات یکی از نسبت‌های سودآوری است که محاسبه میکند شرکت به ازای فروشی که داشته و پیش از پرداخت مالیات، چه میزان سود کسب کرده است. برای محاسبه حاشیه سود قبل از مالیات ابتدا باید تفاوت فروش و بهای تمام شده کالای فروخته شده یا همان سود ناخالص را محاسبه کرد، سپس این مقدار را بر میزان... ادامه مطلب
حساب اسمی
منظور حسابی است که درآمد و هزینه را با توجه به یک دوره معین مشخص می کند. مثل حساب برداشت.
حساب دائمی
منظور حساب حقیقی است که در پایان دوره مالی، بسته نمی شود.
حساب های پرداختنی
حساب های پرداختنی شامل تمام هزینه هایی است که یک تجارت متحمل شده اما هنوز پرداخت نکرده است. این حساب به عنوان بدهی در ترازنامه ثبت می شود زیرا بدهی شرکت است.
حساب های دریافتنی
حساب های دریافتنی شامل تمام درآمد (فروش) است که یک شرکت ارائه کرده است اما هنوز پرداختی را دریافت نکرده است. این حساب در ترازنامه است و به عنوان دارایی ثبت شده که احتمالاً در کوتاه مدت به پول نقد تبدیل می شود.
... ادامه مطلب
حسابداری تعهدی
منظور، شناسایی و ثبت رویدادها به محض وقوع بدون توجه به تاثیر آن بر وجوه نقد بنگاه است.
حسابداری تعهدی روشی در ثبت و گزارشگری مالی است که بر اساس آن، درآمدها و هزینه‌ها در زمان تحقق یا وقوع رویداد اقتصادی شناسایی می‌شوند، نه هنگام دریافت یا پرداخت وجه نقد. به بیان ساده، هر زمان که حق دریافت یا تعه... ادامه مطلب
حسابداری دوایر
درآمد، هزینه‌ها و سود خالص هر اداره را نشان می‌دهد.
حسابداری دوطرفه
حسابداری دوطرفه یک روش حسابداری است که برای هر تراکنش مالی نیاز به ثبت بستانکاری و بدهی دارد. این روش بر معادله حسابداری دارایی‌ها = بدهی‌ها + حقوق صاحبان سهام متکی است.
... ادامه مطلب
حسابداری متقابل
حسابداری متقابل (MUTUAL ACCOUNTING): منظور حسابداری که دارای حساب متقابل بوده و مانده ای عکس مانده حساب خود دارد.
حسابداری مدیریت
حسابداری مدیریت (managerial accounting): تهیه صورت های مالی برای مدیران ارشد بنگاه.
حسابداری نقدی
حسابداری نقدی (CASH BASIS ACCOUNTING): منظور، حسابداری مبتنی بر اثر تبادل وجه نقد (دریافتنی یا پرداختنی).
حسابداری نقدی روشی در ثبت و گزارشگری مالی است که در آن درآمدها تنها هنگام دریافت وجه نقد و هزینه‌ها فقط هنگام پرداخت نقدی شناسایی و ثبت می‌شوند. این روش تصویری ساده و ملموس از جریان واقعی وجو... ادامه مطلب
حسابرسی
زمانی که شخصی حرفه ای و خارج از واحد تجاری، کار بررسی صورت های مالی یک واحد تجاری را بر عهده بگیرد، این شخص حسابرس نام دارد.
حق ارتفاق
حق ارتفاق یکی از اصطلاحات علم حقوق و منظور از آن، آن دسته از حقوقی است که برای شخص، در ملک دیگری وجود داشته باشد؛ مثلاً در زمین یا خانه کسی، مجرای فاضلاب یا آب باران زمین یا خانه دیگری باشد. در این صورت صاحب آن خانه یا زمین نمیتواند از استفاده همسایه جلوگیری کند.حق ارتفاق در واقع چهره‌ای از حق انتف... ادامه مطلب
حق انتفاع
حق انتفاع از اصطلاحات علم حقوق و به معنای حقی است که بموجب آن شخص می‌تواند از مالی که عین آن ملک دیگری است یا مالک خاصی ندارد استفاده کند؛ همانند اینکه شخصی به برادر نیازمند خود اجازه دهد برای مدتی معلوم یا نامعلوم در ملک وی سکونت نموه و از منافع آن استفاده نماید که در این رابطه برادر نیازمند صرفاً... ادامه مطلب
حق تقدم سهام
اگر شرکتی از محل آورده نقدی اقدام به افزایش سرمایه کند، اوراقی را تحت عنوان حق تقدم خرید سهام منتشر کرده و به نسبت سهامداری هر یک از سهامداران، در اختیار آنها قرار می‌دهد. سهامداران نیز برای شرکت در افزایش سرمایه، باید طی مهلت مقرر، وجه اسمی آن را به شرکت پرداخت کنند و منتظر تبدیل حق تقدم به سهم ب... ادامه مطلب
حق تمبر
حق تمبر نوعی مالیات غیرمستقیم است که به‌موجب مواد ۴۴ تا ۵۱ قانون مالیاتهای مستقیم ایران، هنگام صدور یا استفاده از برخی اسناد و اوراق رسمی و تجاری، توسط دولت اخذ میشود. این مالیات معمولاً به شکل الصاق و ابطال «تمبر مالیاتی» یا درج مهر و کد الکترونیکی به میزان مقرر در قانون روی سند پرداخت می‌گردد. ... ادامه مطلب
حق واگذاری محل
حق واگذاری محل (که در عرف بازار به «سرقفلی» نیز شباهت دارد ولی دقیقاً معادل آن نیست) درآمدی است که مالک یا صاحب حق تصرف یک محل کسب یا پیشه، در قبال واگذاری حق استفاده و بهره‌برداری از آن محل به شخص دیگری دریافت میکند. در قانون مالیاتهای مستقیم، طبق ماده ۵۹، انتقال این حق مشمول مالیات مقطوع به نرخ... ادامه مطلب
حق‌العمل‌کاری
حق‌العمل‌کاری از اصطلاحات علم حقوق و به معنای عقدی است رضایی، جایز، عهدی و معوض که میان شخص حق العمل کار و آمر وی منعقد میشود و در مواقع سکوت قانون تجارت، تابع مقررات مربوط به وکالت مندرج در حقوق مدنی است. علت استفاده از حق‌العمل‌کاری در بازار، تخصص و مهارت شخص حق العمل کار در انعقاد معاملات و یاف... ادامه مطلب
خ
خرید خالص
خرید خالص (NET PURCHASE): منظور، خرید کالا یا خدمات منهای تخفیفات.
خیار تدلیس
خیار تدلیس از اصطلاحات علم حقوق بوده و به معنای حق فسخ بیع در صورتی است که بایع یا مشتری تدلیس نموده باشد. تدلیس نیرنگی است نامتعارف که از سوی یکی از دو طرف معامله، یا با آگاهی و دستیاری او، به منظور گمراه ساختن طرف دیگر بکار می‌رود و او را به معامله‌ای بر می‌انگیزد که در صورت آگاه بودن از واقع به ... ادامه مطلب
خیار مجلس
خیار مجلس از اصطلاحات علم حقوق بوده و به معنای خیار فسخی است که بر اساس آن، هریک از طرفین عقد قرارداد، مادامی که مجلس قرارداد منعقد است و متفرق نشده‌اند، اختیار فسخ معامله یا قرارداد را دارند.مطابق ماد ۳۹۹ قانون مدنی: «هریک از متبایعین بعد از عقد فی المجلس و مادام که متفرق نشده‌اند اختیار فسخ معام... ادامه مطلب
د
دادخواهی
دادخواهى یا تحاکم و ترافع، طرح دعوا در دادگاه و مراجع مالیاتی براى احقاق حق می باشد.
دادورز
مأمور اجرا یا دادورز از مقامات قضائی بوده و به اجراکننده رأی دادگاه اطلاق میشود؛ بنابراین عملی کردن مفاد و مندرجات اجراییه دادگاه یا اداره ثبت اسناد و املاک کشور بر عهده مأمور اجرا است. وظایف و مسئولیت‌های مأمور اجرا را می‌توانیم در قانون اجرای احکام مدنی بیابیم. در سلسله‌مراتب اجرای رأی، دادورز ز... ادامه مطلب
دارایی ثابت
دارایی ثابت دارایی است که برای مدت طولانی استفاده میشود، مانند ساختمان‌ها و تجهیزات.مثال: شرکت ABC محصولات خود را به خواربار فروشی‌های محلی می‌فروشد. کامیون های تحویلی که در اختیار دارد دارایی‌های ثابت هستند.
... ادامه مطلب
دارایی جاری
دارایی جاری پول نقد و سایر حساب هایی است که به سرعت قابل نقد شدن هستند. به عبارت دیگرآن بخش از دارایی شرکت که ظرف 12 ماه آینده در چرخه عادی عملیات یک واحد تجاری از طریق فروختن یا مصرف شدن، تبدیل به وجه نقد می شود.
حساب های دریافتنی، موجودی کالا، سهام و سایر اوراق بهاداری که در بازار خرید و فروش ... ادامه مطلب
دارایی مشهود
دارایی مشهود به هر دارایی با ارزش پولی محدود گفته میشود که معمولا مشخصات و ویژگی‌های ظاهری قابل شناسایی دارد. به بیان دیگر دارایی مشهود دارایی است که آن را به واسطه پول می‌توان به طور متداول مبادله و معامله کرد. دارایی‌های مشهود یکی از مواردی هستند که ارزش حسابداری آنها در ترازنامه شرکت و در قسمت ... ادامه مطلب
دارایی نامشهود
دارایی نامشهود به دارایی گفته میشود که ماهیت ظاهری ندارد. دارایی نامشهود معمولا ارزش پولی و مبادله‌ای مشخص ندارد، بلکه ارزش آن به صورت فرضی و توسط خود شرکت یا از مقایسه آن با شرکت‌های حاضر دیگر در همان صنعت تعیین میشود.
دارایی‌های نامشهود مانند سرقفلی، نام و حسن شهرت برند، عناوین تجاری ... ادامه مطلب
دارایی نامشهود
دارایی نامشهود: مثل حق اختراع، مثل برندینگ، مثل علائم تجاری که در اقتصاد دیجیتالی دیده می شود. ارزش برندگوگل، ده ها میلیارد دلار است و این یک دارایی غیر قابل لمس است.
درآمد عملیاتی
درآمد عملیاتی، به درآمدی گفته میشود که از فعالیت‌های اصلی و مستمر یک واحد تجاری به دست می‌آید. به درآمد عملیاتی، درآمد منظم هم گفته میشود؛ چرا که اصلی ترین جریان درآمد در یک واحد تجاری است.
به عنوان مثال درآمد عملیاتی شرکت خودروسازی سایپا از محل فروش خودرو تامین میشود. ممکن است این شرکت پس ا... ادامه مطلب
درآمد غیر عملیاتی
درآمدی است که از فروش محصول یا خدمات یک شرکت ایجاد نمی‌شود.مثال: یک شرکت چاپ ماشین آلات قدیمی را به قیمت 20000 دلار می فروشد. آن مبلغ درآمد غیر عملیاتی محسوب میشود.
درآمد مشمول مالیات
درآمد مشمول مالیات، بخشی از کل درآمد سالانه مؤدی است که پس از کسر هزینه‌های قابل‌قبول، معافیت‌ها و معافیت‌های موضوعی یا شخصی، طبق قانون مشمول محاسبه و اخذ مالیات میشود. این عدد پایه اصلی محاسبه مالیات است و هدف آن، برآورد منصفانه توان پرداخت مالیاتی مؤدی بر اساس درآمد واقعی است.
در نظام مالیاتی ایر... ادامه مطلب
دفتر حسابرسی مالیاتی
شرح وظایف دفتر حسابرسی مالیاتی
تهیه دستورالعمل نحوه رسیدگی حسابرسی مالیاتی در منابع مختلف مالیاتی به منظور اتخاذ رویه واحد .
تهیه و تدوین شاخصهایی جهت نظارت، کنترل و ارزیابی ماموران تشخیص در ارتباط با هریک از منابع مالیاتی و تهیه دستور العمل های مربوطه .
بررسی و تدوین شاخص های مربوط ب... ادامه مطلب
دفتر روزنامه
دفتر روزنامه یکی از دفاتر قانونی و الزامی برای اشخاص حقوقی و برخی اشخاص حقیقی مشمول قانون تجارت است که کلیه معاملات و عملیات مالی واحد اقتصادی به ترتیب تاریخ وقوع، روزانه و بدون فاصله یا حذف، در آن ثبت میشود. این دفتر بایگانی شفاف رویدادهای مالی است و مبنایی برای انتقال اطلاعات به دفتر کل، تهیه صور... ادامه مطلب
دفتر کل
دفتر کل یکی از دفاتر قانونی و اصلی حسابداری است که خلاصه کلیه عملیات مالی ثبت‌شده در **دفتر روزنامه** را به تفکیک حساب‌ها و در صفحات جداگانه برای هر حساب نگهداری میکند. این دفتر ابزار اصلی طبقه‌بندی و سازمان‌دهی اطلاعات مالی است و مبنای تهیه **تراز آزمایشی**، صورت‌های مالی و گزارش‌های مدیریتی قرار ... ادامه مطلب
دفتر معین
دفتری است که جزئیات مانده های دفتر کل در آن ثبت می شود. مجموع حساب های دفتر معین برابر با مانده حساب دفتر کل است.
دوره حسابداری
دوره حسابداری به بازه زمانی گزارش شده در صورت‌های مالی اشاره دارد. به عنوان مثال خلاصه ذینفعان شامل صورت‌های مالی سه ماهه است.
دیوان عدالت اداری
مرجعی قانونی که به اعتراضات و شکایات اشخاص حقیقی و حقوقی از ادارات خصوصی و دولتی مانند سازمان امور مالیاتی رسیدگی میکند. در صورتی که اعتراض در خصوص قوانین مصوب پذیرفته شود، دیوان عدالت می‌تواند قانون را به نفع مودی لغو کرده یا اصلاح نماید.
... ادامه مطلب
دیوان محاسبات
دیوان محاسبات از اصطلاحات علم حقوق بوده و به معنای مؤسسه‌ای دولتی است که در امور مالی و اداری مستقل بوده و دارای یک دادسرا است که یک دادستان به همراه تعداد کافی دادیار در آن فعالیت دارند، دیوان بعنوان بازوی نظارتی مجلس عمل می‌نماید. مطابق قانون برخی اهداف دیوان اعمال کنترل و نظارت مستمر مالی به منظ... ادامه مطلب
دیون بلامحل
دیون بلامحل : بدهی قابل پرداخت در ادوار گذشته است اعتباری برای پرداخت آن در نظر گرفته نشده باشد.
ر
رد دفاتر قانونی
رد دفاتر قانونی وضعیتی است که در آن سازمان امور مالیاتی پس از رسیدگی، دفاتر روزنامه و کل مؤدی را به دلیل عدم رعایت شرایط مقرر در آیین‌نامه نحوه نگهداری دفاتر و اسناد یا بخشنامه‌های مرتبط، غیرقابل پذیرش تشخیص می‌دهد. این شرایط شامل الزامات شکلی (همچون پلمب به‌موقع، ثبت روزانه عملیات، عدم قلم‌خوردگی ... ادامه مطلب
رسیدگی بند ۲ ماده ۹۷
رسیدگی مالیاتی با صدور برگه دعوت اسناد و مدارک از سوی واحد مالیاتی و ابلاغ به مودی آغاز میشود.
با ابلاغ برگ دعوت اسناد و مدارک مهلتی حداقل ۷ روز و حداکثر ۱۵ روزه جهت ارائه دفاتر و اسناد و مدارک به شما داده میشود.
... ادامه مطلب
روش تسریعی استهلاک
روش تسریعی استهلاک: روشی است که استهلاک سال های اولیه را بیش از استهلاک سال های بعدی محاسبه می کند.
روش مجموع سنوات
روش مجموع سنوات: منظور، روش تسریع استهلاک که هزینه استهلاک هر دوره از ضرب مبلغ قابل استهلاک یک دارایی به وجود می آید.
ز
زیان سنواتی
**زیان سنواتی** به زیانی گفته میشود که از سال‌های مالی گذشته باقی مانده و در دفاتر و صورت‌های مالی واحد تجاری حمل میشود. این زیان معمولاً زمانی ایجاد میشود که هزینه‌ها و مخارج یک سال بیش از درآمدهای همان سال بوده و منجر به ثبت سود (زیان) خالص منفی گردد. در بیان ساده، زیان سنواتی مثل «بار مالیاتی ... ادامه مطلب
زیان ویژه
زیان ویژه (NET LOSS): عبارت است از مازاد هزینه بر درآمد.
س
سال مالی
اگرچه یک قرارداد نا نوشته و یک فرض حسابداری است اما آنچنان هم به مالیات بی ربط نیست. دوره ای است که بازه زمانی فعالیت مؤدیان را مشخص می کند. معمولا یک سال کامل شمسی است و معیاری برای تسلیم اظهارنامه مالیاتی ( 4 ماه بعد از سال مالی ) است.
یک دوره 12 ماهه که از زمان آغاز فعالیت مالی و مالیاتی شخص... ادامه مطلب
سرقفلی
در حسابداری، سرقفلی (goodwill) به عنوان مازاد ارزش جاری یک واحد تجاری از مجموع دارایی‌های مشهود و نامشهود آن که قابل شناسایی است، تعریف میشود. در واقع سرقفلی دارایی نامشهود و ثابت یک شرکت است که به هنگام خرید این شرکت، خریدار باید مبلغی بیشتر از دارایی‌های واقعی براساس ارزش دفتری آنها بپردازد. ار... ادامه مطلب
سرمایه در گردش
سرمایه در گردش (working capital)، وجه نقد مورد نیاز برای اجرای عملیات یک کسب و کار است و معیاری برای سنجش میزان سلامت مالی یک شرکت در کوتاه‌مدت و میزان کارآمدی آن محسوب میشود. سرمایه در گردش خالص از کسر بدهی‌های جاری شرکت از دارایی‌های جاری آن به دست می‌آید.
کاهش سرمایه در گردش به معنای افز... ادامه مطلب
سفته
سفته از اصطلاحات علم حقوق بوده و یک سند تجاری است که در معاملات بازرگانی بسیار پرکاربرد است از این رو باید مانند تمام اسناد تجاری، ویژگی‌های یک سند تجاری را داشته باشد. سفته یک سند تعهدآور است و صادرکننده آن را متعهد به پرداخت وجه درج شده در سفته میکند.سفته زمانی به وجود آمد که تجار در انتقال پول ... ادامه مطلب
سفیه
سفیه (غیر رشید) از اصطلاحات علم حقوق بوده و به معنای فردی است که قادر به اداره اموال خویش نیست و به عبارت دیگر صلاح خویش را تشخیص نمی‌دهد و دست به معاملات غیرعاقلانه می‌زند. سفیه از محجورین است ولی هرگاه باعث ضرر شود، ضامن است. تفاوت بین سفیه و مجنون در این است که مجنون اصولا فاقد قوه ادراک و تعقل ... ادامه مطلب
سهام غیر مدیریتی
سهام غیر مدیریتی، سهامی است که دارندگان آنها، حق رأیی برای انتخاب اعضای هیئت مدیره شرکت را ندارند. در واقع دارندگان سهام غیر مدیریتی، امکان انتخاب اعضای هیئت مدیره شرکت را ندارند.
... ادامه مطلب
سهام مدیریتی غیر کنترلی
سهام مدیریتی غیر کنترلی، سهامی است که دارندگان آنها، امکان انتخاب حداقل یک عضو از هیئت مدیره شرکت را دارند اما نمی‌توانند مدیرعامل را انتخاب کنند.
سود انباشته
**سود انباشته** بخشی از حقوق صاحبان سهام است که نمایانگر مجموع سودهای خالص شرکت در سال‌های گذشته و جاری است که به شکل سود تقسیمی بین سهامداران توزیع نشده‌اند و در شرکت باقی مانده‌اند. این سودها معمولاً برای تأمین مالی سرمایه‌گذاری‌های جدید، بازپرداخت بدهی‌ها، یا به‌عنوان پشتوانه نقدینگی شرکت استفاده... ادامه مطلب
سود انباشته
وجه نقد باقیمانده را پس از پرداخت تمام قبوض معوق و تقسیم سود سهامداران توصیف میکند. فرمول سود انباشته = شروع سود انباشته + سود یا زیان خالص – سود سهام.
سود عملیاتی
سود عملیاتی (OPERATING PROFIT): سود ناویژه منهای هزینه عملیاتی
سود ناویژه
سود ناویژه (GROSS INCOME): سود ناویژه یا ناخالص، تفاوت درآمد فروش کالا یا خدمات به بهای تمام شده فروش کالا یا خدمات یک بنگاه است. (مبلغ حاصل از فروش منهای قیمت تمام شده کالا).
مازاد درآمد فروش بر بهای تمام شده کالای فروش رفته. گاهی اوقات آن را سود ناخالص نیز می نامند.
درصد سود ناویژه = سو... ادامه مطلب
سود ویژه
سود ویژه (net income): عبارت است از مازاد درامد بر هزینه که سود خالص هم نامیده می شود.
ش
شخص ثالث در حکم مودی
گاهی بعضی اشخاص ثالث (به جز مودی اصلی) به دلیل رعایت نکردن وظایف قانونی خاصی، موظف به پرداخت مالیات مودی اصلی می‌شوند. به عنوان مثال اگر بانک و یا افرادی که دارای اطلاعاتی در مورد درآمد مودی هستند، از ارائه اطلاعات و مدارک مورد نیاز سازمان مالیاتی خودداری کنند، به این اشخاص حکم “مودی ثالث” تعلق می... ادامه مطلب
شخص حقیقی و حقوقی
شخص حقیقی به هر یک از افراد انسانی گفته میشود که دارای حقوق و مسئولیت‌های مشخصی در جامعه می‌باشد. شخص حقوقی به یک نهاد، مؤسسه، شرکت یا سازمان گفته میشود که برای آن نیز حقوق و مسئولیت‌های قانونی لحاظ گردیده‌است.
شخص حقیقی و حقوقی از اصطلاحات علم حقوق بوده و شخص حقیقی در حقیقت همان فرد انسان... ادامه مطلب
شخص در حکم مودی
گاهی برخی اشخاص بر اساس یک حکم خاص و یا یک تخلف، به جای مودی اصلی مسئول پرداخت مالیات او و طرف مقابل سازمان مالیاتی قرار می‌گیرند؛ چنین اشخاصی “در حکم مودی” تلقی می‌شوند. در این موارد کسب درآمد و یا تملک ملک یا دارایی ملاک نیست.
برابر ماده 199 ق.م.م، کارفرمایان در قبال پرداخت مالیات بر درآمد... ادامه مطلب
شرکت با مسئولیت محدود
شرکت با مسئولیت محدود از اصطلاحات علم حقوق بوده و به معنای شرکتی است که حداقل با دو نفر علاقه‌مند به تاسیس شرکت که قصد آنها انجام امور تجاری باشد پس از طی تشریفات تشکیل می‌گردد؛ یعنی پس از تادیه آورده نقدی و تسلیم آورده غیرنقدی تشکیل می‌گردد از آن پس آورده‌های آن سرمایه شرکت تلقی می‌گردد که این سر... ادامه مطلب
شرکت تضامنی
شرکت تضامنی از اصطلاحات علم حقوق بوده و یکی از انواع هفت گانه شرکت‌های تجاری است که همانند انواع این شرکت‌ها صرف نظر از نوع فعالیت، تجاری محسوب میشود، در مورد این شرکت شخصیت و اعتبار شرکاء بسیار کلیدی و حائز اهمیت است.این نوع شرکت، شرکتی است که در تحت اسم مخصوصی برای امور تجارتی بین دو یا چند نفر،... ادامه مطلب
شرکت سهامی
شرکت سهامی از اصطلاحات علم حقوق بوده و بنا بر قانون تجارت ایران صرف نظر از نوع فعالیت که ممکن است غیر تجاری نیز باشد شرکت تجاری محسوب میشود. در این نوع شرکت تجاری که یکی از بزرگترین و محبوب‌ترین انواع شرکت‌های تجاری در جهان می‌باشد، شخصیت حقوقی مستقل از مالکان آن می‌باشد و سهامداران این شرکت از ام... ادامه مطلب
شرکت سهامی خاص
شرکت سهامی خاص، شرکتی بازرگانی است (هر چند ممکن است موضوع فعالیت آن، امور بازرگانی نباشد) که تمام سرمایه آن توسط موسسین شرکت تامین گردیده است. سرمایه شرکت سهامی خاص به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام، محدود به مبلغ اسمی سهام تحت مالکیت آنهاست. تعداد سهامداران شرکت سهامی خاص نباید از سه نفر کمت... ادامه مطلب
شرکت سهامی عام
شرکت سهامی عام، شرکتی بازرگانی است (هر چند ممکن است موضوع عملیات آن، امور بازرگانی نباشد) که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و بخشی از این سرمایه از طریق فروش سهام به مردم تأمین میشود. در شرکت سهامی عام، تعداد سهامداران نباید از سه نفر کمتر باشد و مسئولیت سهامداران، محدود به مبلغ اسمی سهام تحت مالکیت... ادامه مطلب
شرکت مختلط سهامی
شرکت مختلط سهامی از اصطلاحات علم حقوق بوده و ترکیبی است از شرکت تضامنی و شرکت سهامی. در این نوع شرکت، نسبت به شرکاء ضامن، مقررات شرکت تضامنی و نسبت به شرکاء سهامی، مقررات شرکت سهامی جاری است و در مواردی که با یکدیگر اصطکاک دارند مقررات مخصوصی وضع گردیده است.
... ادامه مطلب
شرکت مختلط غیرسهامی
شرکت مختلط غیر سهامی از اصطلاحات علم حقوق بوده و از دو نوع شریک یعنی شریک ضامن و شریک با مسئولیت محدود تشکیل میشود. شریک ضامن مسئول کلیه قروضی است که ممکن است علاوه بر دارایی شرکت پیدا شود. شریک با مسئولیت محدود کسی است که مسئولیت او، فقط تا میزان سرمایه‌ای است که در شرکت گذارده و یا بایستی بگذارد... ادامه مطلب
شرکت مدنی
شرکت مدنی از اصطلاحات علم حقوق بوده و به معنای شرکتی است که به موجب قرارداد بین دو یا چند نفر برای کسب درآمد از طریق فعالیت مشترک تشکیل میشود. شرکت مدنی ممکن است برای کسب و کار یا خرید و فروش یا پیشه‌وری و انجام حرفه و صنعتی به وجود آمده باشد. شرکت مدنی تابع مقررات قانون مدنی درباره حرفه و صنعت به... ادامه مطلب
شرکت نسبی
شرکت نسبی از اصطلاحات علم حقوق بوده و به معنای شرکتی است که مسئولیت شرکا به نسبت سرمایه‌شان می‌باشد. شرکت نسبی مانند شرکت تضامنی است با این تفاوت که در شرکت تضامنی شرکا در مقابل طلبکاران متضامناَ مسئول پرداخت قروض شرکت هستند ولی در شرکت نسبی به شرح ماده ۱۸۶ «اگر دارائی شرکت نسبی برای تادیه تمام قرو... ادامه مطلب
شماره اقتصادی
شماره ای که هر شخص حقیقی و حقوقی قبل از هرگونه اقدام در سامانه مالیاتی به آن نیازمند است که شامل 12 رقم است.
کد اقتصادی با تکمیل اطلاعات و تشکیل پرونده در سازمان امور مالیاتی به هر فرد حقیقی و حقوقی داده میشود. دریافت کد اقتصادی، وابسته به قانون تجارت است. یعنی اگر هنگام انجام فعالیت تجاری،... ادامه مطلب
شناسه کالا و خدمات
کدی استاندارد برای شناسایی دقیق کالا یا خدمت در صورتحساب الکترونیکی.
شناسه کالا و خدمات، یک کد استاندارد و یکتا است که برای شناسایی دقیق هر نوع کالا یا خدمت در شبکه اقتصادی کشور به کار می‌رود. این شناسه باعث میشود هر محصول یا خدمت، بدون ابهام و تداخل با موارد مشابه، در معاملات و سیستم‌های ثبت اطلاع... ادامه مطلب
شناسه ملی
شناسه ملی ماهیت کد ملی برای اشخاص حقوقی را دارد که از 11 رقم تشکیل شده است و همچنین شناسه ملی هر شرکت مختص به خود آن شرکت است و از زمان ثبت شرکت تا انحلال شرکت و حتی بعد از آن نیز تغییر نخواهد کرد، از موارد کاربرد شناس ملی : درج آن در فاکتور های رسمس خرید و فروش، در آن در قراردادها، شناسایی شرکت و&... ادامه مطلب
شناسه یکتای حافظه مالیاتی
کد مخصوصی که به دستگاه و حافظه مالیاتی شما داده میشود تا تراکنش‌های ثبت‌شده قابل شناسایی باشند.
کدی منحصربه‌فرد که به هر دستگاه یا نرم‌افزاری که تراکنش‌های فروش را ثبت میکند داده میشود؛ شبیه شماره‌سریال شناسنامه آن سیستم در اداره مالیات.
شناسه‌ای دیجیتال که توسط سامانه مؤدیان برای هر حافظه مالیات... ادامه مطلب
شورای عالی مالیاتی
یکی از مهم‌ترین مراجع قانونی که اختیارات قانونی در زمینه تعیین روش‌های اجرای قوانین و مقررات مالیاتی دارد. این شورا متشکل از 25 نفر و مستقر در اداره مالیات است.
ص
صکوک
صُکوک واژه‌ای عربی و جمع صِک به معنای سند و سفته است. صکوک، اوراق بهادار قابل معامله در بازارهای مالی هستند که بر پایه یکی از قراردادهای مورد تایید دین مبین اسلام، طراحی شده‌اند. دارندگان این اوراق، به صورت مشترک مالک یک یا مجموعه‌ای از دارایی‌ها و منافع حاصل از آن هستند. هدف اصلی از طراحی صکوک، رف... ادامه مطلب
صندوق بازنشستگی
صندوق بازنشستگی (Pension Fund) یک صندوق سرمایه‌گذاری است که معمولا نهادها و سازمان‌ها با هدف ایجاد درآمد برای بازنشستگان خود آن را ایجاد می‌کنند. کارفرما و کارمندان نیز در این صندوق مشارکت و سرمایه‌گذاری می‌کنند تا به تامین مخارج زندگی کارمندان در دوران بازنشستگی کمک شود. با توجه به اینکه مدیریت دا... ادامه مطلب
صورت جریان وجوه نقد
**صورت جریان وجوه نقد** یکی از صورت‌های مالی اساسی است که جریان ورود و خروج نقد (و معادل‌های نقد) یک واحد اقتصادی را طی یک دوره مالی نشان می‌دهد. این صورت معمولاً به سه بخش اصلی تقسیم میشود: فعالیت‌های عملیاتی (مرتبط با کسب‌وکار اصلی واحد)، فعالیت‌های سرمایه‌گذاری (خرید و فروش دارایی‌های بلندمدت و ... ادامه مطلب
صورت سود و زیان جامع
کل درآمدها و هزینه‌های شناسایی شده در یک دوره مالی که قابل ارائه به صاحبان سرمایه است را به تفکیک عناصر تشکیل دهنده آنها نشان می‌دهد.
صورت مالی
صورت مالی (financial statement): یعنی مشخص کردن اطلاعات استخراج شده از عملکرد و گردش سود و زیان یک بنگاه که برای مخاطبان، مستند و مستدل باشد.
صورت مالی تلفیقی
صورت مالی تلفیقی (Consolidated Financial Statement) از تلفیق صورت مالی شرکت اصلی و صورت مالی شرکت‌های زیر مجموعه آن، تهیه میشود. شرکت‌هایی که چندین شرکت تابعه با شخصیت حقوقی مستقلی دارند، علاوه بر صورت‌های مالی اصلی خود، صورت مالی تلفیقی را نیز ارائه می‌کنند. به این صورت که مقادیر درآمدها و هزینه... ادامه مطلب
صورت مغایرت بانکی
صورت مغایرت بانکی گزارشی است که برای مقایسه و تطبیق مانده ثبت‌شده حساب بانک در دفاتر شرکت با مانده اعلام‌شده در صورتحساب بانکی تهیه میشود. هدف آن شناسایی و رفع اختلافات ناشی از زمان‌بندی ثبت عملیات (مانند چک‌های در جریان وصول، واریزی‌های ثبت‌نشده، کارمزدها و سود سپرده) یا اشتباهات احتمالی در ثبت ... ادامه مطلب
صورتحساب الکترونیک
صورتحساب الکترونیک سند رسمی فروش کالا یا خدمات است که به‌صورت دیجیتال صادر میشود و شامل جزئیاتی مانند مشخصات فروشنده و خریدار، کالا یا خدمات، مبالغ، مالیات و شناسه‌های الزامی (مانند شناسه کالا یا خدمت و شناسه یکتای حافظه مالیاتی) است. این صورتحساب در قالب استاندارد تعیین‌شده توسط سازمان امور مالیات... ادامه مطلب
ض
ضمان قهری
ضمان قهری عبارت است از اشتغال ذمّه به مالی، اما نه به سبب تعهد، بلکه به اسبابی که به طور قهری ذمّه انسان به آن مشغول میشود؛ اسبابی چون اتلاف مال دیگری، تلف‌شدن کالا قبل از تحویل آن به خریدار، تعدّی و تفریط، کشتن یا آسیب رساندن به دیگری از روی خطا، معامله‌ای که هر دو عوض یا یکی از آن دو، کلی باشد و... ادامه مطلب
ضمانت اجرایی
ضمانت اجرایی مکانیزمی است که قانون یا مقرره‌ای برای اطمینان از اجرای یک حکم، تکلیف یا قرارداد در نظر می‌گیرد و در صورت عدم رعایت، پیامد و مجازاتی برای متخلف ایجاد میکند. این ضمانت می‌تواند به شکل **حقوقی** (مانند جریمه نقدی، الزام به انجام تعهد یا فسخ قرارداد) یا **کیفری** (مانند حبس یا محرومیت از ... ادامه مطلب
ضمانت در برات
ضمانت در برات از مباحث مطرح در علم حقوق بوده و به تعهد پرداخت وجه برات توسط یکی از مسئولان آن گفته میشود. این ضمانت در ورقه برات معمول‌تر بوده و با نوشتن هر عبارتی در آن که حکایت از ضمانت داشته باشد محقق میشود اما قانون تجارت درباره ضمانت در سند جداگانه ساکت است و در مورد اعتبار آن در میان حقوق... ادامه مطلب
ضمانت نامه بانکی
ضمانت‌نامه بانکی قراردادی است که به موجب آن صادر کننده (ضامن) به درخواست متقاضی (ضمانت‌خواه) تعهد میکند بدون هیچ قید و شرط، به صورت عندالمطالبه و یا در سررسید معین، مبلغ مشخصی وجه نقد را برای موضوع خاصی (که مربوط به متقاضی است) به ذینفع بپردازد. بانک با صدور ضمانت‌نامه تعهد میکند در صورتی که ضمان... ادامه مطلب
ظ
ظهرنویسی برات برای انتقال
ظهرنویسی برات برای انتقال از مباحث مطرح در علم حقوق بوده و از طریق امضای برات توسط دارنده قبلی (ظهرنویس) و تسلیم آن به دارنده جدید صورت می‌گیرد. ظهرنویس با امضای برات تمام حقوق خود را که از برات ناشی میشود، به دارنده جدید برات منتقل میکند. در صورت قید نام منتقل الیه، ظهرنویسی به نام شخص معین و ... ادامه مطلب
ظهرنویسی برات برای وکالت
ظهرنویسی برات برای وکالت از مباحث مطرح در علم حقوق بوده و وکالت دریافت وجه برات به وکیل و درج آن در پشت ورقه برات است. البته وکالت فقه برای وصول وجه است و مالکیت آن برای همان دارنده اولی (ظهرنویس) باقی می‌باشد.
در صورت فوت یا حجر ظهرنویس بعد از ظهرنویسی در اینکه وکالت باقی می‌ماند یا منتفی می‌ش... ادامه مطلب
ع
عقد ضمان
عقد ضمان (Guaranty – security) از اصطلاحات بکار رفته در علم حقوق بوده و به معنای تعهد بودن شیء برعهده دیگری و برعهده گرفتن آن است. از اوصاف ضمان می‌توان به عهدی بودن، رضایی و سبب انتقال دین بودن، معوض بودن، تبعی بودن، مسامحه بودن و لازم بودن اشاره کرد. التزام در ضمان ناشی از قرارداد و یا به ح... ادامه مطلب
علی‌الرأس
مالیات علی‌الرأس روشی برای تعیین مالیات است که زمانی به‌کار می‌رود که مؤدی مدارک، اظهارنامه یا دفاتر قانونی مورد قبول سازمان امور مالیاتی را ارائه نکند یا این اسناد به‌دلیل نقص یا عدم انطباق با قوانین رد شده باشند. در این حالت، مأموران مالیاتی با استفاده از قرائن، شواهد و اطلاعات موجود (مانند میزان ... ادامه مطلب
عوارض سبز
عوارض سبز نوعی هزینه یا مالیات غیرمستقیم است که دولت‌ها برای کاهش آسیب‌های زیست‌محیطی و تشویق به استفاده از منابع پاک وضع می‌کنند. هدف اصلی آن، جبران خسارت‌های ناشی از فعالیت‌ها یا کالاهای آلاینده و هدایت رفتار اقتصادی به سمت مصرف و تولید پایدارتر است، مثل عوارض بر سوخت‌های فسیلی یا محصولات با بسته... ادامه مطلب
عول
عول از اصطلاحات علم حقوق بوده و به معنای افزونی سهام وارثان از ترکه است. عول تاسیس حقوقی محسوب میشود که از اختصاصات فقه اهل‌تسنن است و قانون مدنی ایران به پیروی از فقه امامیه آن را نپذیرفته است. لیکن به این دلیل که در حقوق ایران، راه حل‌های جایگزینی برای آن در نظر گرفته شده است
... ادامه مطلب
عول و تعصیب
عول و تعصیب از اصطلاحات علم حقوق بوده و عول به معنای افزونی سهام وارثان از ترکه و تعصیب به معنای ارث دادن به عصبه میت است. عول و تعصیب دو تاسیس حقوقی محسوب می‌شوند که از اختصاصات فقه اهل‌تسنن هستند و قانون مدنی ایران به پیروی از فقه امامیه آنها را نپذیرفته است. لیکن به این دلیل که در حقوق ایران، را... ادامه مطلب
ف
فروش خالص
فروش خالص (NET SALES): منظور، فروش کالا با خدمات منهای تخفیفات.
فهرست معاملات فصلی خرید
فهرست معاملات فصلی خرید، گزارشی است که مؤدیان مشمول (اشخاص حقوقی و برخی صاحبان مشاغل) باید هر سه‌ماه یک‌بار، جزئیات کلیه خریدهای خود را طبق قالب و فرمت تعیین‌شده توسط سازمان امور مالیاتی در سامانه **TTMS** یا سامانه مؤدیان ثبت و ارسال کنند. هدف اصلی این گزارش، ایجاد شفافیت در تبادلات اقتصادی، کنترل ... ادامه مطلب
فهرست معاملات فصلی فروش
فهرست معاملات فصلی فروش گزارشی است که مؤدیان مشمول موظف‌اند هر سه‌ماه یک‌بار، اطلاعات کامل از کلیه فروش‌ها، خدمات ارائه‌شده و سایر درآمدهای مشمول گزارشگری را طبق قالب تعیین‌شده توسط سازمان امور مالیاتی در سامانه **TTMS** یا سامانه مؤدیان ثبت و ارسال کنند. این فهرست ابزاری برای تطبیق اطلاعات بین خرید... ادامه مطلب
ق
ق.م.م
ق.م.م مخفف قانون مالیات های مستقیم است.
قانون مالیات های مستقیم مصوب 1366/12/03 و اصلاحات و الحاقات بعدی آن
قانون اساسی
قانون اساسی از اصطلاحات علم حقوق بوده و به معنای یک سلسله قواعدی است که شکل حکومت و سازمان قوای سه گانه کشور و امتیازات و تکالیف افراد را نسبت به دولت بیان میکند. احکام و محتوای قانون اساسی هر کشور به سه عامل مهم بستگی دارد: الف) آراء و نظرات سیاسی خبرگان و کارشناسان پذیرفته شده به هنگام تهیّه یا ... ادامه مطلب
قرارداد سلف
قرارداد سَلَف یکی از انواع صکوک است. در قرارداد سلف، فروشنده متعهد میشود که یک کالا را با قیمتی مشخص و در زمان تعیین شده در آینده، به خریدار تحویل دهد. مبلغ معامله و قیمت کالا نیز در زمان عقد قرارداد مشخص شده و خریدار نیز تمامی آن را در زمان عقد قرارداد به فروشنده پرداخت میکند. به عبارت دیگر، در ... ادامه مطلب
قیم
قیّم (با فتح قاف و کسر یا) به معنی راست و مستقیم، سرپرست ، سیّد و کسی که متولّی شخص محجور است، می‌باشد. به عبارت جامع، قیّم در لغت به کسی گفته میشود که امر یا امور دیگری قائم به وجود او باشد، چنان‌که امور محجورین هم قائم به قیّم می‌باشد.
در اصطلاح حقوقی، قیّم شخصی است که در صورت نبودن ولیّ ... ادامه مطلب
قیمت تمام شده کالا
**قیمت تمام‌شده کالا**، بهای کلی است که یک واحد اقتصادی برای تولید یا خرید یک کالا متحمل میشود. این مبلغ شامل تمامی هزینه‌های مستقیم مانند مواد اولیه، دستمزد نیروی کار مستقیم، و همچنین هزینه‌های غیرمستقیم تولید مانند استهلاک ماشین‌آلات، هزینه‌های نگهداری و سربار کارخانه است. در شرکت‌های بازرگانی، ق... ادامه مطلب
ک
کاربرگ
کاربرگ نوعی کاغذ کاری است که توسط حسابدار به عنوان مرحله مقدماتی برای تهیه صورت مالی استفاده میشود. کاربرگ به حسابداران و حسابرسان کمک میکند تا چرخه حسابداری را تکمیل کنند و گزارش‌های پایان سال مانند تنظیم تراز آزمایشی و صورت های مالی را تهیه کنند.
... ادامه مطلب
کارپوشه مالیاتی
کارپوشه مالیاتی یک فضای کاربری اختصاصی و آنلاین است که سازمان امور مالیاتی در سامانه مؤدیان برای هر مؤدی ایجاد میکند. این فضا مانند یک «دفتر مکاتبات و مدارک رسمی» دیجیتال عمل میکند که همه ابلاغیه‌ها، صورتحساب‌ها، گزارش‌ها و ارتباطات رسمی بین مؤدی و سازمان امور مالیاتی در آن ثبت، نگهداری و قابل پیگ... ادامه مطلب
کارت بازرگانی
کارت بازرگانی مجوزی است که توسط اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با تأیید وزارت صنعت، معدن و تجارت صادر میشود و به دارنده آن (شخص حقیقی یا حقوقی) اجازه می‌دهد در چارچوب قوانین، به واردات و صادرات کالا بپردازد. این کارت دارای مدت اعتبار محدود (معمولاً یک سال) است و برای تمدید آن، داشتن ش... ادامه مطلب
کتمان درآمد
مودی موظف است کلیه درآمدهای خود را به سازمان مالیاتی اظهار کند؛ همچنین در صورت لزوم دفاتر و کلیه اسناد و مدارک فعالیت‌های خود را در اختیار سازمان قرار دهد؛ در غیر این صورت مرتکب کتمان درآمد شده و علاوه‌بر اینکه نمیتواند از تسهیلات مالیاتی استفاده کند؛ همچنین مشمول جرایم کتمان درآمد مالیاتی نیز می... ادامه مطلب
کسری بودجه
کسری بودجه زمانی اتفاق می‌افتد که هزینه‌های یک بنگاه اقتصادی یا دولت بیشتر از درآمدهای آن باشد. این موضوع معمولاً در یک سال مالی اندازه‌گیری میشود و از این معیار می‌توان به عنوان شاخصی برای بررسی میزان سلامت مالی یک سازمان یا یک کشور استفاده کرد.
کسری بودجه در یک کشور می‌تواند باعث توقف فعالیت... ادامه مطلب
کفالت
کفالت، از اصطلاحات علم حقوق بوده و به معنای عقدی است که به موجب آن انسان متعهد شود که هر وقت طلبکار بدهکار را خواست به دست او بدهد و به کسی که اینطور متعهد میشود کفیل میگویند. عقد کفالت یک عقد تبعی است که به رضای کفیل و مکفول‌له واقع میشود. از جمله موارد برائت کفیل، معرفی به موقع کفیل، حضور به م... ادامه مطلب
کلاسه پرونده مالیاتی
شماره ای است اختصاصی مربوط به پرونده مالیاتی مؤدیان که توسط واحد مالیاتی بر روی آن درج گردیده از جمله موارد مهم جهت مراجعه و ثبت اطلاعات در سامانه های مالیاتی است لذا در درج آن دقت فرمایید.
... ادامه مطلب
گ
گردش مالی
کاربرگ تعداد دفعاتی را که یک محصول فروخته می شود و در یک بازه زمانی ثابت ذخیره می شود را توصیف می کند. همچنین توضیح می‌دهد که یک شرکت با چه سرعتی پرداخت‌ها را در مقایسه با فروش اعتباری خود جمع‌آوری میکند که به آن «گردش حساب‌های دریافتنی» میگویند. گردش موجودی عبارت است از نرخ محصولات فروخته شده در... ادامه مطلب
گردش موجودی کالا
گردش موجودی کالا (INVENTORY TURNOVER): نسبت بهای تمام شده کالا به متوسط موجودی کالا
گروه اول مالیاتی
**گروه اول مالیاتی** یکی از سه گروه طبقه‌بندی مؤدیان مشاغل در ایران بر اساس **ماده ۹۵ قانون مالیاتهای مستقیم** و آیین‌نامه اجرایی آن است که معیارهایی چون **میزان فروش سالانه، نوع فعالیت و داشتن دفاتر قانونی** در آن لحاظ میشود. صاحبان مشاغل گروه اول معمولاً بزرگترین و مهم‌ترین فعالان اقتصادی بخش ص... ادامه مطلب
گروه دوم مالیاتی
**گروه دوم مالیاتی** شاخه‌ای از طبقه‌بندی مؤدیان مشاغل موضوع **ماده ۹۵ قانون مالیاتهای مستقیم** است که بین گروه اول (بزرگترین فعالان اقتصادی) و گروه سوم (کوچک‌ترین واحدها) قرار می‌گیرد. این گروه معمولاً شامل کسب‌وکارهای متوسط است که حجم فعالیت آنها به اندازه گروه اول نیست اما بیش از حد نصاب گروه ... ادامه مطلب
گروه سوم مالیاتی
**گروه سوم مالیاتی** کوچک‌ترین و ساده‌ترین دسته از طبقه‌بندی مؤدیان مشاغل طبق **ماده ۹۵ قانون مالیاتهای مستقیم** و آیین‌نامه اجرایی آن است. این گروه معمولاً شامل خرده‌فروشان، واحدهای خدماتی کوچک و کسب‌وکارهایی با حجم معاملات محدود است که شرایط گروه اول و دوم را ندارند.
**معیارهای شمول در گروه سوم**... ادامه مطلب
گواهی حق تقدم
گواهی حق تقدم فرمی است که هر شرکت پس از تصویب افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و انتشار حق تقدم، در اختیار سهامداران خود قرار می‌دهد. گواهی حق تقدم دربرگیرنده اطلاعات مهمی از جمله تعداد حق تقدم تخصیص یافته به سهامدار، مبلغ قابل پرداخت برای تبدیل حق تقدم به سهم و نحوه واریز آن است. برخی از شرکت‌ها ای... ادامه مطلب
ل
لایحه مالیاتی
درخواست تنظیمی مودی یا وکیل مالیاتی او بر اساس قوانین و مقررات مالیاتی در جهت دفاع از حقوق مودی است؛ این سند همراه با مستندات و دلایل معتبر به مراجع قانونی مانند سازمان مالیاتی، هیئت‌های حل اختلاف مالیاتی (بدوی و تجدیدنظر)، شورای عالی مالیاتی یا دیوان عدالت اداری ارائه میشود.
... ادامه مطلب
لایفو
لایفو: منظور، روش ارزیابی کالا است که در آن، فرض می شوند که کالایی که آخر خریداری شده، اول فروش می رود. LAST IN. FIRST OUT است. ذخیره لایفو نیز تفاوت بین بهای تمام شده موجودی کالا با بهای تمام شده موجودی در روش فایفو. (FIRST IN FIRST OUT).
... ادامه مطلب
لوث
لوث از اصطلاحات علم حقوق بوده و به معنای گمان قاضی به صدق ادعای مدعی از روی قرائن و شواهد است. ملاک در تحقق لوث، ظنّ نوعی نسبت به ارتکاب جرم، توسط متهم است؛ یعنی مجموع قراین و شواهد باید نزد نوع قضات گمان آور باشد. بر اساس قانون راه‌های تحقق لوث محصور و محدود نیست، بلکه از هر راهی که ظن برای حاکم ح... ادامه مطلب
م
ماخذ مالیاتی
ماخذ مالیاتی مقداری از درآمد مودی است که برای تعیین و تکلیف مالیات در نظر گرفته میشود. در واقع ماخذ مالیاتی همان درآمد مشمول مالیات است.
به مال یا خدمت یا درآمدی که موضوع مالیات واقع میشود، در اصطلاح، ماخذ مالیاتی گفته میشود.
... ادامه مطلب
مالکیت اعتباری
«مالکیت اعتباری» عبارت از اعتبار واجدیت و احاطه شخصی (حقیقی یا حقوقی) بر شیء، اعم از عین و منفعت است به گونه‌ای که بر آن شیء سلطه داشته باشد و بتواند در آن تصرف کند و مانع تصرف دیگران شود.
... ادامه مطلب
مالکیت معنوی
مالکیت معنوی (Intellectual Property) در واقع تراوشات ذهنی و ابتکارات انسانی است که علاوه بر جنبه معنوی، ارزش اقتصادی نیز دارد. مالکیت معنوی به دو دسته مالکیت صنعتی و مالکیت ادبی و هنری تقسیم میشود. مواردی مانند اسم تجاری، علائم تجاری و گواهی حق اختراع در گروه مالکیت صنعتی قرار می‌گیرند. آثار نوشتا... ادامه مطلب
مالیات ابرازی
مالیاتی که مودی در اظهارنامه ارسالی اظهار می کند، مالیات ابرازی نامیده می شود که باید پرداخت شود.
مالیات با نرخ صفر
در این روش مودی کلیه تکالیف مالیاتی خود را انجام می‌دهد؛ سازمان مالیاتی پس از انجام بررسی‌های لازم و تعیین درآمد مشمول مالیات، هیچ مالیاتی از مودی دریافت نمی‌کند؛ یعنی نرخ مالیاتی مودی برابر صفر در نظر گرفته میشود. این نوع محاسبه مالیات نوعی معافیت مالیاتی محسوب میشود.
... ادامه مطلب
مالیات بر عایدی سرمایه
**مالیات بر عایدی سرمایه** مالیاتی است که بر سود حاصل از فروش یا انتقال برخی دارایی‌ها پس از کسر قیمت خرید و هزینه‌های مرتبط، وضع میشود. در این نوع مالیات، تمرکز بر «عایدی» یا «افزایش ارزش» دارایی نسبت به زمان تملک است. هدف اصلی آن، کنترل سوداگری، هدایت سرمایه‌ها به سمت فعالیت‌های مولد و کاهش فشار ... ادامه مطلب
مالیات تکلیفی
مالیات تکلیفی نوعی مالیات است که پرداخت‌کننده وجه (پرداخت‌کننده درآمد) موظف است آن را پیش از پرداخت اصل مبلغ، کسر کرده و به سازمان امور مالیاتی تحویل دهد. این تکلیف به موجب قانون، بر عهده پرداخت‌کننده گذاشته میشود تا وصول مالیات در همان زمان پرداخت درآمد تضمین گردد. نمونه رایج آن کسر مالیات بر اجار... ادامه مطلب
مالیات علی الراس
نوعی از مالیات بر درآمد است که در صورتی که مودیان مالیاتی دفاتر قانونی خود را به سازمان امور مالیاتی ارائه ندهند یا دفاتر و مدارک ارائه شده از سوی مودی، مورد قبول سازمان نباشد، سازمان امور مالیاتی مالیات تعلق گرفته را به صورت مستقیم و با توجه قرائن و ضرایب مالیاتی مشخص میکند.
... ادامه مطلب
مالیات علی‌الحساب
مالیات علی‌الحساب مبلغی است که مؤدی یا دستگاه پرداخت‌کننده پیش از تعیین یا قطعیت مالیات اصلی، به‌صورت پیش‌پرداخت به سازمان امور مالیاتی واریز میکند. هدف این پرداخت، تأمین بخشی از بدهی مالیاتی نهایی و جلوگیری از انباشت بدهی تا زمان رسیدگی و صدور برگ قطعی است. این مبالغ پس از محاسبه نهایی مالیات، از ... ادامه مطلب
مالیات مقطوع
مالیات مقطوع نوعی روش وصول مالیات است که در آن مبلغ مالیات بر اساس توافق یا مقررات از پیش تعیین‌شده، به‌صورت یک رقم ثابت یا با فرمول ساده محاسبه و از مؤدی دریافت میشود، بدون آنکه نیاز به رسیدگی کامل به دفاتر یا محاسبه جزئیات درآمد و هزینه باشد. این روش معمولاً برای گروه‌هایی از مؤدیان که فعالیت و م... ادامه مطلب
مدخل مجله
ورود به مجله فرآیند تغییر یا به روز رسانی سوابق مالی یک کسب‌وکار است. این شامل یک شناسه منحصر به فرد، یک تاریخ، یک مبلغ، یک کد حساب برای نشان دادن اینکه کدام حساب در حال تغییر است و یک تعیین بدهی/اعتبار است.
... ادامه مطلب
مزایده و مناقصه
مزایده و مناقصه از اصطلاحات علم حقوق بوده و مزایده به معنای در معرض فروش گذاشتن چیزی است به نحوی که هر خریداری که قیمت بیشتر پیشنهاد کرد، به وی فروخته شود و مناقصه به معنای خریدن مال (یا اموال معین) از طرف مأمور رسمی به کمترین قیمتی است که از طرف فروشندگان پیشنهاد میشود. به طور کلی شیوه‌های انعقا... ادامه مطلب
مسئولیت تضامنی
مسئولیت تضامنی به این معناست که فرد علاوه بر اینکه بابت تعهدات و اعمال خود در برابر دیگران مسئولیت دارد و باید پاسخگو باشد، نسبت به اعمال و اقدامات دیگران نیز پاسخگو و مسئول شناخته میشود.
... ادامه مطلب
مسئولیت قرادادی
مسئولیت قراردادی، از اصطلاحات علم حقوق بوده و به معنای مسئولیتی مدنی است که در نتیجه نقض یک توافق الزام‌آور به وجود می‌آید. طبق این مسئولیت هرگاه در نتیجۀ عدم اجرای تعهد، خسارتی به متعهدله وارد شده باشد، وی می‌تواند به دادگاه مراجعه کرده و جبران خسارت را مطالبه نماید. مبنای مسئولیت مزبور رابطه قرار... ادامه مطلب
مسئولیت مدنی
مسئولیت مدنی، از اصطلاحات علم حقوق بوده و به این معناست که هر کسی نسبت به اعمالی که عمداً یا در نتیجه بی‌احتیاطی به جان یا سلامتی، مال یا آزادی، حیثیت و یا شهرت تجاری دیگری لطمه‌ای وارد کند، چه مادی و چه معنوی مسئول است و خسارت ناشی از عمل خود را نیز باید جبران کند. یکی از عوامل مؤثر در مسئولیت مدن... ادامه مطلب
مشتکی عنه
“مُشتکی منه” ( دارای شکایت ) = فی الاصل “مِنهُ اشتکی”: مورد استفاده وبه معنیه :ازش شکایتی دارم، ازش دلخوری دارم، ازش ناراحتم.
متشاکی یا مشتکی عنه، به فردی گفته می شود که فرد شاکی، علیه وی، شکایتی را در سیستم قضایی کیفری، ثبت کرده باشد. بهره مندی از حقوق شهروندی مذکور ... ادامه مطلب
مشروعیت جهت معامله
مشروعیت جهت معامله، از اصطلاحات علم حقوق بوده و به معنای مشروعیت هدف غیرمستقیمی است که معامله‌کننده از تشکیل عقد دارد. چنانچه این هدف نامشروع باشد و در عقد به آن تصریح شود معامله باطل است. قصد فرار از دین نیز یکی از جهات نامشروع در معامله است و سرنوشت چنین معامله‌ای در دست طلبکاران قرار می‌گیرد و ا... ادامه مطلب
مضاربه
مضاربه یکی از عقود اسلامی است که در آن یک طرف سرمایه‌ای را در اختیار طرف دیگر قرار می‌دهد تا با آن تجارت کند و در نهایت سود به دست آمده با نسبتی مشخص، بین آنها تقسیم میشود. در قرارداد مضاربه به طرفی که سرمایه متعلق به اوست، مالک و به طرفی که به تجارت و فعالیت می‌پردازد، عامل یا ضارب گفته میشود. ... ادامه مطلب
معامله اضطراری
معامله اضطراری در اصطلاح حقوقی ناظر به موردی است که شخص به واسطه فشاری که از درون، در اثر وضع اقتصادی یا اجتماعی یا به هر علت دیگری به وی وارد میشود، اقدام به انعقاد قرارداد می‌نماید.بعنوان مثال، گاه ممکن است شخص به واسطه بیماری سختی که فرزندش دارد، حاضر به فروش خانه‌اش به قیمت نازلی گردد تا بتوان... ادامه مطلب
مفاصاحساب مالیاتی
زمانی که مودی کلیه بدهی‌های قطعی مالیاتی خود را پرداخت نموده باشد، می‌تواند از اداره مالیاتی بخواهد جهت تایید پرداخت، برگه مفاصا حساب مالیاتی برای او صادر نماید؛ مفاصاحساب معمولا برای اقدامات اداری مانند دریافت تسهیلات بانکی و یا تمدید پروانه فعالیت لازم است.
... ادامه مطلب
منقله
منقله از اصطلاحات علم حقوق بوده و به معنای شکستگی استخوان به نحوی است که درمانش جز با جابجا کردن استخوان ممکن نباشد. در جراحت منقله قصاص ممکن نیست و تنها پرداخت دیه متعین می‌گردد. برابر بند هفتم ماده ۴۸۰ قانون مجازات اسلامی، دیه جراحت منقّله، پانزده شتر است؛ همچنین طبق تبصره ۲ ماده ۳۰۲ قانون مجازات... ادامه مطلب
ن
ناسخ
به حکم قدیم منسوخ و به حکم جدید ناسخ میگویند/مثلا مسلمانان پس از مهاجرت از مدینه به سوی بیت المقدس نماز میخواندند بعد از آن که دستور آمد به سوی کعبه نماز بخوانند به چنین اتفاقی نسخ میگویند
( به حکم نماز به سوی بیت المقدس، منسوخ میگویند و به حکم جدید نماز به سوی کعبه، ناسخ میگویند )
اعمال... ادامه مطلب
نرخ تسعیر ارز
شرکت‌های فعال در ایران که با سایر کشورها مراودات مالی دارند نیز باید مانند سایر شرکت‌ها، اسناد حسابداری خود را بر اساس واحد پولی ریال ثبت و گزارش کنند. بر همین اساس، باید با توجه به نرخی مشخص، واحد پولی که به واسطه آن مبادله صورت گرفته است را به ریال تبدیل کنند. اصطلاحا به این نرخ، نرخ تسعیر ارز گف... ادامه مطلب
نرخ صفر مالیاتی
نرخ صفر مالیاتی به وضعیتی گفته میشود که مؤدی مشمول انجام کامل تکالیف قانونی (مثل ثبت، اظهار و صدور صورتحساب) میشود، اما نرخ مالیات برای او صفر درصد تعیین می‌گردد. یعنی درآمد یا فعالیت او مشمول محاسبه و گزارش مالیات است، اما عملاً هیچ مبلغی پرداخت نمی‌کند. این اقدام به هدف حمایت از بخش‌های خاص اقتص... ادامه مطلب
نرخ مؤثر مالیات
نرخ مؤثر مالیات، نسبت واقعی مالیات پرداختی به کل درآمد یا سود مشمول مالیات در یک دوره مالی است و نشان می‌دهد مؤدی، عملاً چه درصدی از درآمد خود را به‌عنوان مالیات پرداخت کرده است. این نرخ با نرخ اسمی مالیات (که در قانون تعیین میشود) متفاوت است، زیرا اثر معافیت‌ها، مشوق‌ها، کسرها و تعدیلات قانونی را ... ادامه مطلب
نسبت بدهی بلندمدت به ارزش ویژه
نسبت بدهی بلندمدت به ارزش ویژه یکی از نسبت‌های اهرمی بوده و شاخصی برای سنجش توان شرکت در پرداخت بدهی‌های بلندمدت است. بدهی‌هایی که موعد پرداخت آنها از یک سال بیشتر است بلند مدت محسوب می‌شوند.
این نسبت از فرمول بدهی‌های بلندمدت تقسیم بر حقوق صاحبان سهام قابل محاسبه است. یکی از کاربردهای م... ادامه مطلب
نسبت بدهی جاری به ارزش ویژه
نسبت بدهی جاری به ارزش ویژه یکی از نسبت‌های اهرمی است که به کمک آن توانایی شرکت در بازپرداخت بدهی‌های کوتاه‌مدت سنجیده میشود. برای محاسبه این نسبت می‌توان از فرمول بدهی‌های جاری تقسیم بر حقوق صاحبان سهام استفاده کرد.
از آن‌جایی که معمولا بدهی‌های جاری از محل دارایی‌های جاری تامین می‌شوند، ... ادامه مطلب
نقدشوندگی
اصطلاحی که به سرعت تبدیل چیزی به پول نقد اشاره دارد. به عنوان مثال، سهام نقدینگی بیشتری نسبت به یک خانه دارند، زیرا میتوانید سهام را سریعتر از املاک و مستغلات بفروشید (آن را به پول نقد تبدیل کنید).
... ادامه مطلب
نقل و انتقال سهام
نقل و انتقال سهام، از اصطلاحات علم حقوق بوده و به معنای نقل و انتقال قسمتی از سرمایه شرکت سهامی (اعم از سهامی خاص و سهامی عام) است. مطابق با قانون تجارت، نقل و انتقال سهام از وظایف مجمع عمومی فوق العاده به شمار می‌رود که مانند سایر تصمیم‌گیری‌های این مجمع با تصمیم دو سوم آرای سهامداران حاضر در جلسه... ادامه مطلب
نکول
نکول به معنای عدم ایفای تمام یا بخشی از تعهدات یکی از طرفین یک قرارداد مالی است که ممکن است به صورت عمدی و یا ناخواسته باشد.
بر همین اساس ریسک نکول که یکی از مهم‌ترین ریسک‌های مالی محسوب میشود را ریسک عدم ایفای تعهدات در تاریخ سررسید می‌نامند.
ریسک نکول یکی از ریسک‌های پایه در اکثر قرا... ادامه مطلب
نکول برات
نکول برات، از اصطلاحات علم حقوق بوده و به معنای عدم قبول برات از سوی برات‌گیر است. برات عبارت است از سندی که طبق آن شخص الف از شخص ب تقاضا دارد که وجه مقرر را در تاریخ مقرر به شخص ج یا هر کسی که شخص ج، وجه را به او حواله کرد، پرداخت کند. نکول برات ممکن است واقعی و یا قانونی باشد؛ در نکول واقعی برات... ادامه مطلب
ه
هامش
تعریف اصطلاح: هامش (پی‌نوشت) در مکاتبات اداری
در نظام اداری و حقوقی ایران، درک صحیح تفاوت‌های ظریف واژگان می‌تواند در تفسیر اسناد و مکاتبات بسیار کلیدی باشد. «هامش» یکی از این اصطلاحات پرکاربرد است.
۱. تعریف اصلی و لغوی
هامش: در لغت به معنای «حاشیه» است. در عمل، به هرگونه یادداشت، دستور ی... ادامه مطلب
هبه
هبه، از اصطلاحات علم حقوق بوده و به معنای عقدی است که به موجب آن یک نفر مالی را به رایگان به شخص دیگری تملیک میکند. در عقد هبه سه طرف وجود دارد: واهب، متهب و عین موهوبه؛ واهب کسی است که مالش را تملیک میکند، متهب کسی است که مال به ملکیت او در می‌آید و عین موهوبه هم مالی است که مورد هبه واقع میشود... ادامه مطلب
هزینه انباشته
هزینه‌های متحمل شده‌ای که هنوز پرداخت نشده است.
در هر شرکت و سازمانی، دارایی‌های ثابت و شهودی برای استفاده افراد و کارمندان آنجا خریداری شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای این دارایی‌ها هنگام خرید یک بهایی پرداخت میشود. اگر این دارایی بیشتر از یک سال عمر داشته باشد، واضح است که هر سال دچ... ادامه مطلب
هزینه‌های عملیاتی
مخارج تجاری که مستقیماً با تولید کالاها یا خدمات مرتبط نیستند – به عنوان مثال، هزینه‌های تبلیغات، مالیات بر دارایی یا هزینه‌های بیمه.
هلدینگ
شرکتی سهامی است که دارای شرکت‌های زیرمجموعه دیگر است و کنترل شرکت‌های زیرمجموعه مستقیماً زیر نظر مدیران و هیئت مدیرهٔ شرکت اصلی است.
در زبان فارسی گاهی به «شرکت مادر» یا «شرکت مادر تخصصی» هم ترجمه میشود، اصطلاحی است که در سال‌های اخیر بسیار رواج یافته است.
... ادامه مطلب
هیآت بند ۳
در صورتی که دفاتر و اسناد و مدارک ابرازی برای محاسبه درآمد مشمول مالیات به نظر اداره امور مالیاتی غیر قابل‌رسیدگی تشخیص شود و یا به علت عدم رعایت موازین قانونی و آیین‌نامه مربوط مورد قبول واقع نشود که در این صورت مراتب باید با ذکر دلایل کافی کتبا به مودی ابلاغ و پرونده برای رسیدگی به هیأتی متشکل ... ادامه مطلب
هیآت ماده ۲۱۶
هیات مذکور فقط به شکایات ناشی از اقدامات اجرایی رسیدگی می کند. در صورتی که پرونده قبل از قطعیت به اجرا گذاشته شده باشد، ضمن باطل نمودن اقدامات اجرایی، حسب نیاز وارد ماهیت نیز خواهد شد.
... ادامه مطلب
هیات حل اختلاف مالیاتی
هیئت حل اختلاف مالیاتی، متشکل از سه نفر جهت رسیدگی قانونی به اعتراضات مودیان به اوراق مالیاتی است. هیئت حل اختلاف بدوی وظیفه رسیدگی به اعتراضات اولیه را بر عهده دارد؛ در صورت عدم توافق، در مرحله بعد اعتراض به هیئت تجدیدنظر فرستاده میشود.
... ادامه مطلب
هیات ماده ۲۵۱ مکرر
در مورد مالیاتهای قطعی موضوع این قانون و مالیاتهای غیرمستقیم که در مرجع دیگری قابل طرح نباشد و به ادعای غیرعادلانه بودن مالیات مستند به مدارک و دلایل کافی از طرف مودی شکایت و تقاضای تجدید رسیدگی شود وزیر امور اقتصادی و دارایی می تواند پرونده امر را به هیاتی مرکب از سه نفر به انتخاب خود جهت رسیدگی ا... ادامه مطلب
و
واحد مالیاتی
هر مؤدی جهت انجام امور مالیاتی می بایست به قسمت خاص در خصوص فعالیت فعالیت خود مراجعه نماید که واحد مالیاتی نامیده می شود. واحد مالیاتی بر اساس شهر و کد پستی تعیین میشود، معمولآ یک عدد 6 رقمی است که دو عدد اول مربوط به اداره کل مربوطه، دو عدد وسط مربوط به حوزه مالیاتی، دو عدد آخر نشان گر ممیز است.ما... ادامه مطلب
ودیعه
ودیعه، از اصطلاحات علم حقوق بوده و به معنای عقدی است که به موجب آن، یک نفر مال خود را به دیگری می‌سپارد تا وی آن را مجاناً نگاه دارد. برای صحت عقد ودیعه، باید طرفین عقد، اهلیت برای معامله داشته باشند یعنی محجور نباشند. نگاهداری اسلحه و موبایل و… در نگهبانی بعضی ادارات، نگاهداری کفش‌ها در مساجد از ج... ادامه مطلب