به گزارش گروه رسانهای شرق،
در دسامبر ۲۰۲۵، بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل، به طور رسمی با ارسال نامهای از اسحاق هرتزوگ، رئیسجمهور این رژیم، درخواست عفو کرد تا سه پرونده فساد مالی خود را که از سال ۲۰۱۹ علیهاش گشوده شده، برای همیشه مختومه کند.
بنا بر نوشته میدلایستآی نتانیاهو طولانیترین دوره نخستوزیری در اسرائیل را دارد و اولین نخستوزیری است که در حین تصدی سمت، با اتهامات کیفری روبهرو شده است. در صورت محکومیت، او ممکن است تا ۱۰ سال زندان برود و حتی در صورت فرار از زندان، محکومیت در یک مورد هم او را از فعالیت سیاسی محروم خواهد کرد.
سه پرونده اصلی فساد نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو در سه پرونده مورد اتهام قرار دارد. اینجا نگاهی به این پروندهها انداختهایم:
۱. ماجرای هدایا: نتانیاهو متهم به کلاهبرداری و خیانت در امانت است. ادعا میشود او و همسرش سارا از آرنون میلچن (تهیهکننده سابق هالیوود و مامور موساد) و جیمز پکر (میلیاردر استرالیایی) صدها هزار دلار هدیه دریافت کردهاند. در مقابل، نتانیاهو برای میلچن قانون مالیاتی ویژهای را پیش برده و برای تمدید ویزای آمریکا به او کمک کرده است. میلچن و پکر اتهامات را رد کردهاند، اما شهادت دادهاند که هدایا را دادهاند. فقط نتانیاهو محاکمه میشود و آن دو فرد دیگر از دادگاه جان سالم به در بردهاند.
۲. معامله با روزنامه یدیعوت آحارونوت: بین سالهای ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۴ بنیامین نتانیاهو با آرنون موزس، ناشر روزنامه یدیعوت، توافق کرده در ازای پوشش خبری مثبت، قانونی برای محدود کردن روزنامه رقیب (اسرائیل هیوم که متعلق به شلدون آدلسون، حامی نتانیاهو بود) تصویب کند. این توافق هیچگاه اجرا نشد، اما مکالمات ضبطشدهای وجود دارد که موزس به نتانیاهو میگوید تا هر وقت بخواهی در قدرت بمانی، ما کمکت میکنیم. نتانیاهو در دادگاه گفت این حرف را جدی نگرفته است.
۳. رشوه: نتانیاهو متهم به رشوه، کلاهبرداری و خیانت در امانت است. طبق اتهامات او به شرکت مخابراتی بِزِق (متعلق به شائول الوویچ) امتیازات کلان نظارتی داده (مثل تایید ادغام بزق با شرکت یس در سال ۲۰۱۵) و در عوض، الوویچ به نتانیاهو اجازه داده سایت خبری والا (متعلق به او) را به طور مستقیم کنترل کرده و اخبار مثبت از نتانیاهو منتشر کند. الوویچ هم در این پرونده متهم است و با اینحال هر دو اتهامات را رد میکنند.
اتهامات سابق نتانیاهو
نخستوزیر اسرائیل از سال ۱۹۹۷ به این سو اتهامات دیگری هم داشته؛ اما به دلیل این اتهامات دادگاهی نشده است. این اتهامات شامل موارد زیر است.
– انتصاب بحثبرانگیز رونی بار-اون به عنوان دادستان کل در سال ۱۹۹۷
– هزینههای غیرقانونی سفرهای خانوادگی و بازسازی خانه در سال ۲۰۰۱
– اتهام استفاده از بودجه دولتی برای سفرهای شخصی در سال ۲۰۱۱
– تلاش برای بستن پرونده سارا نتانیاهو همسرش در سال ۲۰۱۵
– اتهام دریافت کمک غیرقانونی انتخاباتی از یک تاجر فرانسوی
وضعیت دادگاه تا دسامبر ۲۰۲۵
محاکمه از سال ۲۰۲۰ شروع شد، اما به دلایل امنیتی و جنگ غزه بارها به تعویق افتاد. نتانیاهو در نوامبر ۲۰۲۴ تلاش کرد با فشار به شینبت (سازمان امنیت داخلی) از حضور در دادگاه شانه خالی کند، اما موفق نشد. از ژوئن ۲۰۲۵ شهادت خودش را شروع کرد. او باید هفتهای چهار روز در دادگاه حاضر شود. دادستانی میگوید نتانیاهو در بازجوییهای پلیس بارها در پاسخ به سوالات دادگاه گفته است: یادم نیست.
درخواست عفو
در نوامبر ۲۰۲۵، دونالد ترامپ علنا از هرتزوگ رئیسجمهور اسرائیل خواست تا نتانیاهو را عفو کند. چند روز بعد، وکلای نتانیاهو درخواست رسمی ۱۱۱ صفحهای عفو را تقدیم به هرتزوگ کردند. دفتر هرتزوگ گفت درخواست استثنایی و حساس است و پس از بررسی نظرات حقوقی درباره آن تصمیم خواهد گرفت.
آیا رئیسجمهور میتواند نتانیاهو را عفو کند؟
عفو پیش از صدور حکم نهایی در اسرائیل سابقه ندارد. این کار میتواند بهشدت به استقلال قضایی و حاکمیت قانون آسیب بزند. مخالفان (مثل یائیر لاپید) میگویند عفو فقط در صورت اعتراف به جرم، عذرخواهی و کنارهگیری از سیاست ممکن است. برخی کارشناسان حقوقی (مثل حییم رامون، وزیر دادگستری اسبق) میگویند این کار عملا غیرممکن است.
فضای سیاسی
اسرائیل به شدت دوپاره است. حامیان نتانیاهو (بهویژه راستهای افراطی مثل بزالل اسموتریچ) معتقدند او قربانی سیستم قضایی فاسد است. نظرسنجی کانال ۱۲ در ۳۰ نوامبر ۲۰۲۵ نشان داد ۳۸ درصد اسرائیلیها از عفو حمایت میکنند. منتقدان معتقدند نتانیاهو جنگ غزه را عمدا طولانی کرده تا از دادگاه فرار کند.
چشمانداز
انتخابات بعدی اسرائیل ۲۷ اکتبر ۲۰۲۶ (کمتر از یک سال دیگر) است. نتانیاهو برای ادامه حیات سیاسیاش به عفو نیاز فوری دارد. اگر هرتزوگ او را عفو نکرده و دادگاه او را محکوم کند، نتانیاهو از سیاست حذف خواهد شد. در غیر این صورت، عفو پیش از محکومیت، یک سابقه خطرناک و بیسابقه در اسرائیل خواهد بود که میتواند اعتماد عمومی به دستگاه قضایی را برای همیشه نابود کند.
در حال حاضر سرنوشت سیاسی نتانیاهو به تصمیم هرتزوگ گره خورده است.
منبع